Het is een van de grootste vermissingsmysteries in Nederland: de verdwijning van Jolanda Meijer (34) uit Groningen. De straatprostituee werd in 1998 voor het laatst gezien. Opsporing Verzocht besteedt dinsdag aandacht aan de moord. Moord: want de recherche gaat ervan uit dat Jolanda om het leven is gebracht.
Jolanda Meijer
Moorden zonder lijk behoren tot de taaiste moordonderzoeken. Er is meestal geen plaats delict en dus ontbreekt het vaak aan sporen, getuigen en kennis van de doodsoorzaak. Dat maakt niet alleen het rechercheren lastig, maar ook de bewijsvoering bij een uiteindelijk proces.
De zaak Meijer is om nog een andere reden interessant: met het oplossen van de moord kan een recherche mogelijk een tweede moord wegstrepen, namelijk die op de vriendin van Jolanda. Marian Kusters (42) verdween in 2009. Kusters zou meer hebben geweten van de moord op Jolanda en mogelijk daarom zijn vermoord.
Jolanda was geen lieverdje. Ze had allerlei foute contacten in de onderwereld. Mogelijk heeft ze iemand bestolen of iets gehoord of gezien wat anderen in problemen kon brengen. Mogelijk was Jolanda slachtoffer van een moordlustige gek: zoals seriemoordenaar Willem van Eijk. Het gevaar kon uit allerlei hoeken komen.
Met collega en vriend Rob Zijlstra van Dagblad van het Noorden hebben we ons 15 jaar lang op het mysterie Meijer gestort. We bezochten gierkelders waar gezocht werd naar de vrouw, spraken met de ouders van de Groningse, doken het criminele – en prostitutiecircuit in en onderzochten persoonlijke documenten van Jolanda.
Een vage tip
Hopelijk levert het item op Opsporing Verzocht tips op. Nieuws is er niet. Het is puur een poging om informatie te genereren, luidt de officiële lezing van de politie. De moord staat in mijn top 5 van onopgeloste zaken: het zou geweldig zijn als de nabestaanden eindelijk duidelijkheid krijgen over wat er is gebeurd met Jolanda. Lees hieronder eerdere verhalen over het moordmysterie.
In de NRC stond zaterdag een verhaal over de onopgeloste, Rotterdamse prostitutiemoorden. Zonder nieuws overigens: al in 2013 was bekend dat zeer waarschijnlijk één persoon verantwoordelijk zou zijn voor vijf gruwelijke moorden eind vorige eeuw. Het moet iemand geweest zijn die knettergek was en handig met messen. Types als ‘Stip’ en ‘de Uitbener’.
In 2013 ontdekte het cold case team Rotterdam dat er bij vijf prostitutiemoorden in Rotterdam overeenkomsten waren tussen de manier waarop de vrouwen gedood, of liever gezegd geslacht waren. Met dat nieuws kwamen destijds Dagblad van het Noorden en Nieuwsuur.
Het jaar erop bleek er technische ondersteuning voor de theorie: niet alleen dus overeenkomsten qua werkwijze van de dader en omstandigheden waaronder de vrouwen waren aangetroffen, maar ook wat betreft sporen. Het wachten is nu op echt nieuws in dit ongelooflijk spannende onderzoek, namelijk de aanhouding van een verdachte.
In de jaren negentig had Groningen een nare reputatie. Het aantal onopgeloste moorden groeide gestaag. Veel van deze cold cases waren prostitutiemoorden.
Willem van Eijk
De recherche arresteerde in november 2001 Willem van Eijk: het Beest van Harkstede. De ex-tbs’er die in de jaren zeventig twee vrouwen had vermoord, kon het moorden niet laten. Hij werd voor drie prostitutiemoorden veroordeeld tot levenslang.
‘Gekke Willem’ (zie foto) wordt in augustus 75 en is daarmee een van de oudste tot levenslang veroordeelde gedetineerden. Recordhouder qua levensjaren is Juan Nuri, die zijn ex doodschoot in een kapsalon in Gilze-Rijen in 1997. Hij is 77. Voor het boek Levenslang sprak ik hem in 2013. ‘Ik hoef er niet meer uit. Ik woon hier. Dit is mijn huis’, zei hij over zijn leven ‘binnen’.
De dag dat forensisch specialisten op het terrein rond de boerderij van Van Eijk in Harkstede zochten naar menselijke resten, was ongekend spannend. Met een verrekijker kon je vanaf de dijk aan de roeibaan het graafwerk van een afstand goed zien.
De romp van Bont
Drie zaken opgelost dus met de veroordeling van de hooibergbouwer, maar andere bleven ‘koud’. Zoals de moord op de prostituee Antoinette Bont uit Groningen. Eind 1995 werden haar romp in een kanaal in Groningen en haar ledematen in een stroompje in Drenthe gevonden. Ze was opvallend goed in stukken gehakt, concludeerde de recherche. Er waren zelfs een soort proefsneden gemaakt. Alsof iemand echt kennis van zaken had. De moord is nooit opgelost.
In het prostitutiecircuit dook de naam op van een man die als levensgevaarlijk werd omschreven. Een gek. Een ex-tbs’er die zeer gewelddadige kon zijn en eerder zijn ex-vrouw in brand had gestoken. Zijn bijnaam was ‘Stip’.
Geen vergezochte bijnaam. Op zijn voorhoofd prijkte een grote rode stip. Midden jaren negentig was hij dakloos en hing rond in Groningen. Stip had een maat die uitbener was: de man werkte in slachterijen en was ook fervent bezoeker van straathoeren. Nog steeds komen mails binnen over deze twee.
Harry Roo
‘Stip’ komt voor in een moorddossier. Nog een gruwelijke moord die opvallend veel overeenkomsten had met de zaak Bont. De moord op de Groninger coffeeshophouder Harry Roo. Ook zijn in stukken gehakte lichaamsdelen doken op in wateren in augustus 1995. Bij het verpakken was hetzelfde rode touw gebruikt. De oud-compagnon van Roo, Henk E. ,werd opgepakt en veroordeeld voor de moord. Maar nog altijd houdt de recherche er rekening mee dat iemand anders het lijk van Roo in stukken hakte.
Diepgaand en langdurig onderzoek in de afgelopen vijf (!) jaar naar meer overeenkomsten tussen de moorden op Roo en Bont leverde niets op. Dat was relevant, want als de twee op dezelfde wijze aan stukken waren gehakt of gesneden, dan zou de moord op Bont alsnog opgelost kunnen worden.
Afgelopen week hoorde ik het teleurstellende bericht van het OM Noord-Nederland: zaak gesloten. Het onderzoek is afgerond zonder resultaat.
Terug naar Stip. De man die vaste bezoeker was van tippelaarsters in Groningen, Den Haag en Rotterdam was korte tijd verdachte van de moord op Roo. In het dossier van de zaak Roo staan bijzondere passages over de man. Hij zou een groot bedrag hebben gekregen voor het in stukken hakken van het lichaam van Roo en verkast zijn naar Zuid-Amerika.
Iemand suggereerde dat de moordenaars van Roo na het afmaken van de coffeeshophouder met de centen die ze als beloning kregen, een feestje bouwden met een hoer. Deze prostituee, Bont, zou daarna om wat voor reden dan ook vermoord zijn door een van hen of alle twee.
Leden van het Rotterdamse cold case team bezochten een paar jaar geleden hun collega’s in het Noorden. Ze waren er voor de zaak Bont. Was er dan toch een mogelijke link met de moorden in Rotterdam?
Ik moest weer denken aan Stip en de uitbener toen ik werd gewezen op het verhaal in de NRC zaterdag. De vrouwen waren zwaar bewerkt met messen. Uitbeenmessen en kartelmessen die in slachterijen worden gebruikt.
Zou Stip of zijn maat met de moorden te maken kunnen hebben gehad? Het is puur gissen, er is namelijk geen enkele aanwijzing voor. Tussen de bezoekers die drugsverslaafde en weinig aantrekkelijke tippelaarsters bezoeken zitten veel aparte vogels.
Stip is inmiddels dood. Koos de G. was zijn echte naam. Of de uitbener nog leeft weet ik niet. Misschien heeft het cold case team in Rotterdam ooit wel eens gekeken naar de twee. Het zou geweldig zijn als bijna 30 jaar na de gruwelijke moorden in Rotterdam de moordenaar alsnog wordt gepakt. Het siert de club rechercheurs dat ze zoveel tijd in het onderzoek steken. Ik zou thuis een fles champagne opentrekken bij een aanhouding.
Ligt de moordenaar misschien op het kerkhof? Dat kan heel goed. Ook dan zou je na een dna-match een streep kunnen zetten door de gruwelijke vijf. Ik gok op een doorbraak. Dit jaar nog.
(let op: Benjamin N. is geen verdachte meer: lees hier meer)
Swaniek Wouda (39) werd op maandag 23 juni dood in haar woning aan de Star Numanstraat in Groningen gevonden. De vrouw was hoogzwanger. Een drama, dat alleen maar groter werd toen haar eigen vriend werd opgepakt. Op verdenking van moord.
Meteen na de sectie was de politie erg stellig. Swaniek was door geweld om het leven gekomen. Doorgaans zijn politie en justitie bij twijfelgevallen toch redelijk terughoudend. Een verdachte dood wordt niet zomaar gebombardeerd tot een misdrijf. Of zelfs tot moord.
Want dat maakt de Star Numan-zaak ook bijzonder. Justitie spreekt niet van moord of doodslag, maar meteen van moord. Voorbedachten rade dus. Kennelijk heeft de recherche iets ontdekt waaruit een zeker planmatigheid zou blijken.
Ik heb zelden een moord of verdachte dood meegemaakt, waarbij zoveel commotie ontstond in de vorm van mails en boze telefoontjes. Strekking: de politie heeft een kolossale fout gemaakt. Benjamin en Swaniek hadden een toprelatie en Benjamin was een superbetrouwbare, nette jongen die nooit tot moord in staat zou zijn. Dat ook modelburgers tot moord in staat zijn, wil er bij mensen vaak niet in.
Ik kan me de emotie goed voorstellen. Als zo’n aanhouding plaatsvindt in eigen kring, moet het ongeloof en de woede groot zijn.
Drie dagen lang deed de recherche onderzoek
Er is geopperd door vrienden van Swaniek dat ze zou zijn overleden door een ernstige vorm van zwangerschapsvergiftiging. Dat aspect speelt ook een rol bij de overtuiging dat politie en justitie er faliekant naastzitten. En die kans is zeer wel aanwezig.
Het is nogal wat als je net je vrouw en ongeboren baby bent verloren en pardoes ook nog eens verdacht wordt van moord. Maar politie en justitie zijn overtuigd: de arrestatie is terecht, Benjamin N. heeft een verschrikkelijk misdrijf gepleegd. Hij heeft zijn hoogzwangere vrouw en haar ongeboren baby gedood.
UPDATE Benjamin N. weer vrij
Eind juni haalde de rechter-commissaris (RC) het fundament onder de verdenking jegens N. vandaan. De RC ging niet akkoord met het verzoek van justitie om N. langer vast te houden. Er zouden onvoldoende bezwaren (lees: bewijs) zijn.
Het OM ging daarop met succes in beroep tegen de beslissing. N. moest alsnog 14 dagen in voorlopige hechtenis. Op tien juli besloot de rechtbank om de Groninger alsnog vrij te laten. Justitie is niet tegen het besluit in beroep gegaan. N. is nog wel verdachte. Het wachten is nu op het definitieve sectierapport.
Met veel pijn en moeite wist de Groninger politie op 21 mei een autodief te stoppen. Die gaf zich pas over nadat een agent een schot loste op ‘zijn’ wagen bij Gasselte. Zo moeizaam als de aanhouding verliep, zo makkelijk raakte de politie de man twee dagen later weer kwijt.
De 25-jarige man zonder vaste woon- of verblijfplaats stal woensdag een auto bij een garagebedrijf in Nieuwe Pekela. Agenten zagen de man later rijden, maar hij negeerde een stopteken.
De politie zette een wegblokkade op, maar ook hierdoor liet de bij de politie bekende crimineel zich niet stoppen. De man reed dwars door de blokkade heen, waarna de politie hem beschoot. Pas toen kon hij worden opgepakt.
Twee dagen later bracht de politie de man over naar een andere cel. Op de Oostersingel in Groningen wist de autodief zonder problemen uit de wagen te ontsnappen. De politie zocht met man en macht: maar helaas.
Een enorme blunder van de politie. Wordt vast het lolletje bij de koffieautomaat op het bureau de komende weken.
NB: de 25-jarige man is vier dagen na zijn ontsnapping getraceerd in een woning in Assen en opnieuw opgepakt.
In de rechtbank Noord dient vandaag de strafzaak tegen de 39-jarige Maikel S. uit Groningen. Hij wordt verdacht van de moorden op Trevor Griffiths (71) en Gudrun Kuster (66) in januari 2013. De Groningers moesten het verschaffen van onderdak aan de dakloze, bekopen met de dood.
Aan de zaak zitten drie bijzondere aspecten. Allereerst ging de moord op Kuster bijna de boeken in als een natuurlijke dood. Noch de politie noch de schouwarts zagen iets bijzonders aan de vrouw. Pas na een belletje van een bezorgde medewerker van het mortuarium werd sectie verricht en een steekwond in de hals van Kuster ontdekt.
Dan de tijdstippen van de moorden. De Groningers werden omgebracht tussen de avond van 17 januari en de avond van 18 januari. Binnen een etmaal dus. Door stom toeval was Maikel S., een man met een 19 pagina’s tellend strafblad, opgepakt op 18 januari. Zijn nieuwe huisbaas belde de politie omdat hij onder het bloed zat en vervelend was.
Maikel S. heeft betrokkenheid bij de moorden altijd ontkend. Hij beriep zich deels op zijn zwijgrecht. Aan onderzoek in het Pieter Baan Centrum werkte hij niet mee. In een getapt gesprek sprak hij met zijn vriendin over de moord. Hij vertelde dat hij onder het bloed zat. Forensisch bewijs is er ook in de vorm van bloed op zijn kleren.
Dan het derde bijzondere element: het mogelijke motief. De drugsverslaafde Maikel S. had die dagen geld nodig, zo blijkt uit verklaringen van getuigen en tapgesprekken. Bij hem werden een telefoon van één van de slachtoffers gevonden en een tas met boodschappen van Griffiths. Een buit van niks dus.
Twee mensen vermoord om weinig. Wat dat betreft vertoont de Waldeck-zaak overeenkomsten met de dubbele moord op het echtpaar Veenendaal in Exloo vorig jaar juli en de moord op Berend Smit in november 2012. Voor deze moorden werden de broers R. uit Hoogeveen opgepakt. Ze legden een bekentenis af. Ook hier was roof het motief en bestond de buit uit vrijwel niets. Tientjeswerk.
Het lichaam van Griffiths werd na de moord in brand gestoken
In 2013 werden in het Noorden drie dubbele moorden gepleegd. De moord op het echtpaar Veenendaal, de moorden op Kuster en Griffiths en de dubbele moord op het echtpaar Westra uit Aduard op de boot op het Groninger Hoendiep. Zes gewone, weerloze mensen: vermoord om niks.
Het proces tegen Maikel S. wordt op 24 april aangehouden, omdat hij tijdens de zitting ineens begint te praten. S. vertelt dat hij het lichaam van Kuster op straat had gevonden en naar haar woning had gebracht. Dat zou de bloedvlekken op zijn kleren verklaren. Het OM wil extra tijd voor nader onderzoek en vraagt om aanhouding. Het proces gaat verder in augustus.
Nabestaanden moeten zsm geïnformeerd worden (foto: Kees van de Veen)
Op de commode in een kinderkamer ligt een zes maanden oude baby. Levenloos. Vermoord, zo lijkt het. ,,Kun je helpen met wassen en aankleden?’’, vraagt de tante van de moeder die verdachte is. Familierechercheur Van der Kooi twijfelt even, maar pakt dan een handdoek en kleertjes.
Zeewuster (60) , Richard van der Kooi (47) en nog achttien andere politiemensen bij de politie-eenheid Noord-Nederland, zijn boodschappers van de dood. In slechtnieuwsgesprekken informeren ze nabestaanden over de moord op hun partner, broer, ouder of kind.
Ze vertellen dat het hún broer is, die uit een kanaal is gevist. Of dat het om zijn vrouw gaat, die vermoord is gevonden in een woning. De rechercheurs zijn gedurende het moordonderzoek ook de brug tussen nabestaanden en speurders. Ze maken geen deel uit van het team dat de moord of een ander, zeer ernstig misdrijf onderzoekt.
Het voorbeeld van de baby op de commode tekent misschien wel het belangrijkste dilemma van de familierechercheur. ,,Je bent steun en toeverlaat voor de familieleden bij een moordzaak, maar moet altijd een gezonde afstand houden. De grens is soms moeilijk te bepalen. Soms ga je achteraf gezien te ver. Zoals bij de baby. Zo denk ik er nu over.’’
Het Noorden telt jaarlijks gemiddeld acht tot tien moord-en doodslagzaken. Bij elk dodelijk misdrijf krijgen nabestaanden een familierechercheur aangeboden. Het zijn deze politiemensen van wie familieleden van vermoorde mensen het onmogelijke verwachten: een antwoord op alle vragen.
Van der Kooi en Zeewuster (foto Corné Sparidaens)
Voor de familierechercheurs die een vierdaagse opleiding volgen en examen moeten doen, gelden een paar vuistregels. Van der Kooi: ,,De opmerking ‘ik weet hoe u zich voelt’, is echt uit den boze. Verder moet je geen toneelstukje spelen, goed luisteren en ook soms niets kunnen zeggen.’’
Zodra iemand is overleden begint voor de twee een race tegen de klok. Zeewuster: ,,Bij de relatie met de nabestaanden draait alles om vertrouwen. We hebben een belangrijke slag verloren als een vrouw via de media moet horen dat haar man is doodgeschoten en wij komen daarna pas met het nieuws.’’
De opkomst van sociale media heeft het werk van Zeewuster en Van der Kooi er wat dat betreft niet makkelijker op gemaakt.
Zeewuster: ,,Gevoelige informatie verspreidt zich razendsnel.’’De familierechercheurs willen binnen een uur op de stoep staan bij de nabestaanden. “En als we er zijn, moeten we nog vaak een slag om de arm houden. Je mag niet zeggen: ‘het is je dochter die is vermoord’. Wel dat het naar alle waarschijnlijkheid zo is.’’
Soms duurt het anderhalve dag voordat er honderd procent duidelijkheid is over de identiteit van het slachtoffer. Nabestaanden zijn dan soms boos. ,,Voor deze mensen duurt het altijd te lang. Wij begrijpen dat wel.’’
Nabestaanden vuren bijna altijd dezelfde drie vragen op Zeewusteren Van der Kooi af. Heeft hij of zij pijn gehad? Is het snel gegaan? Hoe is het gebeurd? Soms wil iemand weten wat de fatale messteek is geweest, om te kunnen concluderen dat de messteken daarna door het slachtoffer niet meer gevoeld zijn. Het kan de pijn net iets verlichten.
Als het om de details gaat, duikt een ander venijnig probleem op. De naar informatie smachtende familieleden mogen uit onderzoeksbelang van het moordteam simpelweg niet alle ‘ins en outs’ weten. Er zijn aspecten aan een moord, die alleen de dader kan weten. Deze daderinformatie is essentieel voor een onderzoek. Het is bewijs tegen de verdachte.
Moord in de Groninger rosse buurt
,,De kans bestaat altijd dat een familielid gevoeligheden op straat gooit: daderinformatie of iets over het verloop van een onderzoek. We mogen dus niet alles vertellen’’, vertelt Van der Kooi. De twee rechercheurs lossen dit probleem deels op door zich bewust in beperkte mate op de hoogte te laten brengen door het onderzoeksteam. Zeewuster: ,,Wat je niet weet, kun je niet vertellen.’’
Op zondag 16 januari 2005 werd in Wolvega de 53-jarige Libbe de Jong thuis doodgeschoten. Van der Kooi kreeg als familierechercheur kort na de moord een telefoontje van een verontruste rechercheur van het onderzoeksteam.
,,Die vroeg of ik familieleden een bepaald detail over de moord had prijsgegeven. Ik wist zeker dat dit niet het geval was. Kennelijk bevond de dader zich onder de familie of in kringen dicht bij de nabestaanden.’’ Dat laatste bleek inderdaad het geval.
Bij ongeveer tweederde van de moordzaken is de dader een bekende van het slachtoffer. Een partner of een familielid. Zeewuster: ,,Bij het eerste familiebezoek nemen we altijd een pistool mee. Je weet namelijk nooit wat je aantreft en in wat voor gemoedstoestand mensen zijn. De dader kan altijd tussen de nabestaanden zitten.’’
Ieder gezin is weer anders. De familierechercheurs komen in de stad, op het platteland, bij welgestelden en bij minder bedeelden thuis. Slachtoffers van moord-en doodslagzaken komen net als hun moordenaars uit alle lagen van de samenleving.
De familierechercheurs proberen snel de verhoudingen binnen gezin of familie te peilen. Wat speelt er op de achtergrond? Hoe zijn onderlinge relaties? Van der Kooi: ,,Belangrijk om te weten voor ons werk, maar ook voor het onderzoeksteam. We blijven wel altijd rechercheurs. Alle relevante informatie gaat naar het moordteam. Daarin zijn we ook open.’’
Aanvankelijk is er soms wantrouwen en frustratie bij de nabestaanden. Ze hebben te maken met politiemensen die hen lang niet alles vertellen. Zeewuster: ,,Langzaam ontstaat wat meer vertrouwen. Ze zien dat alleen wij hen kunnen vertellen over de voortgang van het onderzoek.’’
Het voorbeeld van de dode baby die Van der Kooi aankleedde, is niet het enige voorbeeld voor de lastige balans tussen compassie tonen en het houden van een gezonde, emotionele afstand. Openheid, het tonen van medeleven en transparantie is belangrijk, maar er zit wel een grens aan.
Zeewuster: ,,Wie niet oppast, krijgt er elk jaar drie vrienden bij. Het moet een keer stoppen. Je moet ook niet één van hen worden. Wij moeten zelf bepalen waar de grens ligt wat betreft compassie. Die vrijheid is er. Of je iemand in je armen laat snikken, dat hangt van persoon en situatie af.’’
Wildwest taferelen in Baflo: twee doden
Zeewuster was als familierechercheur betrokken bij de dubbele moord in Baflo op 13 april 2011. De asielzoeker Alasam S. doodde op één avond zijn vriendin Renske Hekman en de politieman Dick Haveman. Het korps was in rouw en twee families moesten een zwaar en volkomen onverwachts verlies verwerken.
,,Ik zat in de zaal bij de herdenkingsdienst voor Renske. Toen er een minuut stilte werd gehouden voor Dick, kon ik de tranen niet bedwingen. Dan laat je je dus gaan. Iedereen in de zaal keek me aan. Maar de mensen konden het tonen van emotie wel waarderen. Ben je dan te ver gegaan? Ik denk het niet.’’
Zo verschillend als de nabestaanden, zo divers zijn de manieren waarop ze hun dankbaarheid tonen. Neem de Marokkaanse moeder van de in juli bij het Tjeukemeer gevonden Omar Kourrich. Ze hield na het horen van het nieuws over de moord op haar zoon, twintig minuten de hand van Zeewuster vast. ,,In de Marokkaanse cultuur is dat bijzonder.’’
Ouders van een bijkans doodgeslagen jongen uit de streek Friese Wouden, bedankten Van der Kooi met een doos eieren van de eigen kippen. ,,De Friezen of Waldpiken hier staan bekend als uiterst stug en ingetogen. Zo’n geschenk betekent dan ontzettend veel.’’
Bijzonder zijn de moorden waarbij er een zeker begrip is voor het handelen van de dader en de dader in zekere zin ook slachtoffer is. Een voorbeeld is de ongelukkige ‘broedermoord’ in 2de Valthermond in februari 2011. Tijdens een ruzie stak de 46-jarige Frans B. zijn 42-jarige broer dood. Het slachtoffer liep als het ware in het mes van Frans B., die zich bedreigd voelde.
De broers en zus hebben Frans B. nooit als een echte moordenaar gezien. Van der Kooi: ,,De verdachte wilde graag afscheid nemen van zijn jongere, gedode broer. Ik heb toen geregeld dat hij vanuit het Huis van Bewaring naar het mortuarium kon.’’
Zeewuster was getuige van een emotioneel tafereel. De fors gebouwde Frans B. stond snikkend en ongeboeid naast zijn zus, bij hun opgebaarde broer. Dader en nabestaande: zo dicht naast elkaar en samen treurend. ,,Dan kun je echt iets betekenen voor de familie.’’
In Groningen werd begin februari een 33-jarige man opgepakt die nog 1870 dagen moest zitten. Nieuwsgierig naar het misdrijf waarvoor de man was veroordeeld en het verhaal achter de ‘vlucht’, ben ik wat gaan graven. Het verhaal(tje) van S.G.
Op 11 april wordt de Haddingedwarsstraat in Groningen opgeschikt door pistoolschoten. Getuigen zien dat een twintiger op een brommer zijn vuurwapen richt op een rennende man en de trekker overhaalt. De schutter en een andere brommerrijder gaan er daarna vandoor. In de nabijgelegen Oosterstraat worden ze opgepakt door de politie.
Een chirurg haalt een paar uur later bij de beschoten man in het ziekenhuis een kogel uit de bovenarm. De Groninger heeft geluk gehad dat slechts één van de kogels hem raakte. Het had ook anders kunnen aflopen.
Bij de politie verklaren getuigen en verdachten dat de schietpartij een represaillemaatregel was. De beschoten man zou de schutter S. G. met roddels in kwaad daglicht hebben gesteld. G. zou daardoor verstoten zijn door zijn familie. Volgens een medeverdachte wilde G. de man een les leren en had hij daarom een vuurwapen aangeschaft.
Op 11 augustus 2011 veroordeelt de Groninger rechtbank G. tot zes jaar cel voor een poging moord en wapenbezit.
G. gaat in beroep. En met succes. Hij wordt door het Hof wegens gebrek aan bewijs vrijgesproken van het schieten. Er zou gesjoemeld zijn door rechercheurs met verklaringen. G. krijgt twee maanden cel voor wapenbezit. De Groninger mag de bajes verlaten.
G., die op de schietpartij na een ‘schoon’ verleden heeft, pikt zijn leven weer op. Hij krijgt twee kinderen en gaat werken in een Turkse supermarkt in de Nieuwe Ebbingestraat in Groningen. Later krijgt hij nog een leidinggevende functie in een winkel in de Oude Ebbingestraat.
Maar: justitie gooit roet in de ‘resocialisatie’ van G. Het openbaar ministerie pikt de vrijspraak niet en gaat in cassatie. De Hoge Raad verwijst de zaak terug naar het Hof. En die volgt de lijn van de Groninger rechtbank.
G. wordt in december 2011 veroordeeld tot vijf jaar cel. Een klein jaar later is het vonnis onherroepelijk.
Mr Cees Eenhoorn
G. moet alsnog de cel in voor de schietpartij, maar heeft daar weinig zin. “Ik heb hem geadviseerd om zich te melden bij de politie, maar dat heeft hij niet gedaan”, vertelt zijn advocaat Cees Eenhoorn van De Haan Strafrechtadvocaten.
Ruim twee jaar lang wist G. uit handen van de politie te blijven. Maandag 3 februari werd hij gepakt na een tip. Waar? In de supermarkt in de Nieuwe Ebbingestraat.
G. had geen identiteitspapieren en gaf een valse naam op. Op het hoofdbureau van de Groninger politie viel hij door de mand nadat persoonskenmerken van hem in een registratiesysteem waren herkend.
“Ik heb hem inmiddels gesproken. Hij was niet echt vrolijk”, aldus Eenhoorn. G. moet nu nog ongeveer drie jaar zitten.
Mick van Wely
NB: S.G. is inmiddels geen eigenaar meer van de supermarkt in de NW Ebbingestraat
De Groninger recherche deed gisteren weer een inval bij een loods van vastgoedbedrijf Reinders Beheer BV. In de loods zat een zeer professionele wietkwekerij van zo’n ruim duizend planten. Er lijkt sprake van een groot onderzoek naar georganiseerde hennepteelt.
De kwekerij in het pand waarin ook Stuur Autoverhuur is gevestigd, bestond uit meerdere compartimenten. Er waren speciale slaapvertrekken gecreëerd voor knippers, telers of bewakers. Die waren mogelijk getipt over de inval, want niemand was meer aanwezig.
In het afgelopen jaar was het vier keer raak in panden die door Reinders beheerd worden. De grootste plantages die in 2013 in de stad werden ontmanteld, werden in panden van Reinders gevonden. Het ging om kwekerijen met 1500 tot 2300 planten. Alles wijst erop dat de recherche bezig is met een groot onderzoek naar het vastgoedbedrijf Reinders of een wietorganisatie die zijn panden gebruikt.
Woordvoerder Sylvia Sanders van de politie bevestigt noch ontkent dat de invallen deel uitmaken van een groot onderzoek naar georganiseerde wietteelt in de stad. “We gaan nooit specifiek in op lopende onderzoeken.”
Reinders Beheer BV
Gisterochtend deden rechercheurs van het Groninger hennepteam ook al een inval in een grote kwekerij aan de Rijksweg. Het pand waarin de kwekerij zat is van de eigenaar van Stuur Autoverhuur. Vermoedelijk is de kwekerij gebouwd door de personen die ook verantwoordelijk zijn voor het ‘wiethok’ dat gisteren werd opgerold in de Koningsweg.
Zowel de eigenaar van Stuur als die van Reinders Beheer zeggen geschrokken te zijn van de kwekerijen die er volgens hen buiten hun medeweten en door huurders moeten zijn gebouwd.
De kwekerijen die gisteren en afgelopen vrijdag, eveneens aan de Koningsweg, zijn opgerold hebben samen zo’n 100.000 euro aan materiaal gekost. De politie houdt er rekening mee dat iemand voor het verlies aansprakelijk wordt gesteld. Het kan leiden tot een gewelddadig conflict in het hennepwereld.
Eigenaar Rob van der Dong van vastgoedbedrijf Reinders BV heeft eerder aan Dagblad van het Noorden aangegeven voortaan alle medewerking te verlenen aan de politie om foute huurders aan te pakken. De politie heeft bevestigd dat hij huurcontracten wil overhandigen.
Panden waarin wiet is gevonden gaan dicht. De gemeente hanteert een zero-tolerance beleid. De politie gaat bij de aanpak van hennepteelt meestal niet verder dan simpelweg het ontmantelen van kwekerijen. Nu lijkt de politie bij de panden van Reinders op zoek te gaan naar de grote mannen achter de kwekerijen. Of de man die ze faciliteert.
Het proces rond de xtc-bende uit Emmen en Groningen in Assen is dinsdag aangehouden en wordt in oktober voortgezet. Advocaten vroegen hierom omdat drugsanalyses in het onderzoeksdossier ontbraken. De rechtbank en de officier van justitie hadden ze wel.
Drie van de zes verdachten mogen in vrijheid de voortzetting afwachten. De mannen worden beschuldigd van de grootschalige productie, bezit en export van xtc.
Een woordvoerder van justitie zei na afloop het jammer te vinden dat de zaak is aangehouden. De advocaten vonden dat pleiten geen zin heeft, zolang niet zwart op wit staat dat er sprake is van drugs. Ze willen eerst de testrapporten van het Nederlands Forensisch Instituut lezen.
Hoofdverdachte Theo van G. (62) uit Emmen bekende xtc pillen te hebben gedrukt en verkocht op internet. De hoeveelheid viel volgens hem mee. De pillen werden in dvd-doosjes met hoesjes van kerkmuziek verstuurd naar klanten in heel Europa.
Aan het digitale drugsnetwerk Silk Road hebben media in Nederland nauwelijks aandacht besteed. Het zakenblad Forbes en The Economist nemen de ‘marktplaats voor dope’ wel serieus. Met een geschatte jaaromzet van 22 miljoen dollar doet Silk Road het niet slecht.
In april pakte de noordelijke recherche in Emmen en Groningen een bende op die op grote schaal xtc produceerde en distribueerde via Silk Road (lees hier: de xtc-bende van Sinterklaas).
Voor zover bekend zijn er in Nederland niet eerder mensen opgepakt die drugs verkochten via Silk Road. Zakenblad Forbes en een onderzoeker van de Carnegie Mellon universiteit in Pittsburgh analyseerden de website, die gebruikt maakt van het netwerk TOR. IP-adressen zijn niet te achterhalen en als betaalmiddel worden bitcoins gebruikt.
De jaaromzet van Silk Road wordt geschat op 22 miljoen euro. Grote plus van de site: geen spam, tevreden klanten en eerlijke handel. Forbes interviewde ook de eigenaar van Silk Road, Dread Pirate Roberts. Een man die gelooft in volledige legalisering van drugs en het recht van mensen om zelf te bepalen wat je met je eigen lichaam doet.
Justitie zegt Silk Road serieus te nemen maar geen idee te hebben van de omvang van de handel in Nederland. Volgens het OM is het netwerk wel degelijk te kraken. Lastig is het wel.. Voor de liefhebber: je kunt er alles kopen. Pillen, coke, paddo’s, MDMA. De whole bunch.
Lees hier het interview met Roberts in Forbes en het verhaal in The Economist
Het proces rond de xtc-bende dient op 3 september voor de Asser rechtbank
