Ongekend ‘moordjaar’ in Noord-Nederland

Gezinsmoord Schoonloo: vader sleept kinderen mee in eigen ellende
Gezinsmoord Schoonloo: vader sleept kinderen mee in eigen ellende

Volledig tegen de trend van de laatste jaren in, steeg in het afgelopen jaar in het Noorden het aantal dodelijke slachtoffers door geweld enorm.  Zeventien personen werden moedwillig omgebracht. Ruim twee keer zoveel als in 2012.

Het gaat rap begin dit jaar. Niet alleen in het Noorden, maar in heel Nederland. Terwijl 2012 in Nederland ‘slechts’ 146 moord- en doodslagzaken telde, bijna een laagterecord, tellen de politiekorpsen in januari de ene na de andere dode door geweld. In de eerste tien dagen vallen er twaalf slachtoffers (uiteindelijk telt 2013 landelijk 150 doden door geweld).

In Noord-Nederland gaat het net zo hard. Terwijl de recherche hier nog worstelt met vier taaie moordonderzoeken uit 2012, wordt in de Groninger rosse buurt Vishoek op 8 januari de Bulgaarse prostituee Mariyana Lenarova (43) doodgestoken. Een dag later is het raak in Oosterwolde, waar kogels de 51-jarige Henk Eker vellen.  De moord is de derde in het Noorden dusver die wietgerelateerd is.

Gudrun Küster: gedood in haar eigen huis
Gudrun Küster: gedood in haar eigen huis

In dezelfde maand worden binnen 24 uur in Groningen twee eenzame ouderen thuis omgebracht: Gudrun Küster (66) en Trevor Griffiths (71).  De politie pakt een oud-kostganger van Küster op. Die wordt van beide moorden verdacht en zit nog steeds vast. Roof lijkt het motief.

Het blijft niet bij één dubbele moord. Op 4 maart hebben Lammert (70) en Marga (68) Westra uit Aduard een afspraak met een potentiële koper voor hun boot aan het Hoendiep. Een dag later vist de politie de lichamen van de twee doodgeslagen Aduarders uit het Hoendiep. De koper, een man die een zwervend bestaan leidt, wordt opgepakt en zit nog steeds vast. Het motief voor de dubbele moord? Misschien zal het wel nooit duidelijk worden. De verdachte ontkent iedere betrokkenheid.

Kim Stoker (24): doodgestoken door haar vriend
Kim Stoker (24): doodgestoken door haar vriend

Een analyse van de dertien moordzaken met zeventien slachtoffers leert dat  acht plaatsvonden in de relationele sfeer. Twee keer brachten in Drenthe jonge mannen hun vriendin om die de relatie wilde beëindigen of net had beëindigd. In februari werd in Emmen Kim Stoker (24) doodgestoken en in juli Annemieke van Dijk (17) in Roden.

Ook de drievoudige moord op drie kinderen in Schoonloo door hun eigen vader, behoort tot de acht moorden in relationele sfeer. Opnieuw een gezinsmoord na de zorgvuldig geplande doding van de kinderen Ruben en Julian uit Zeist door hun vader. Ook hier nam een vader de kinderen mee in de eigen ellende. Vader Bernd K.  van de drie kinderen pleegde na de moord in Schoonloo zelfmoord.

Een verbrand lichaam aan het Tjeukemeer
Een verbrand lichaam aan het Tjeukemeer bij Ulesprong

In Friesland werd ook een kind gedood door een ouder.  Een 24-jarige vrouw uit Leeuwarden zit nog steeds vast op verdenking van het doden van haar acht maanden oude zoontje. Eén moord werd buiten de regio, namelijk in Amsterdam gepleegd. De Amsterdammer Omar Kourrich (35) lag op 20 juni dood, gekneveld en verbrand aan de oever van het Tjeukemeer bij Sint Nikolaasga. Ook voor deze moord zitten verdachten vast. Het vermoedelijke motief: een roof in het wietcircuit.

Het aantal van zeventien slachtoffers in een jaar is  sinds halverwege de jaren negentig niet meer gehaald in Noord-Nederland. Tussen 1992 en 2002 lag het gemiddeld aantal doden door geweld op ongeveer 12. Nu ligt dat rond de 8. Landelijk daalde het aantal moord- en doodslagzaken na 2000 met zo’n dertig procent.

Harmen R.: verdacht van de dubbele Hoendiep-moord
Harmen R.: verdacht van de dubbele Hoendiep-moord

Voor alle moord- en doodslagzaken in het Noorden uit 2013 zijn verdachten opgepakt. Gezien het feit dat de recherche soms aan meer dan zes zaken tegelijkertijd moest werden, is dat een prima prestatie. Twee onderzoeken, de moorden in Emmen en Roden, hebben al tot veroordelingen geleid.

Mogelijk zijn er zelfs negentien personen om het leven gebracht. De politie sluit niet uit dat de in juli in Exloo dood aangetroffen Jan en Greet Veenendaal, zijn vermoord. De doodsoorzaak is nog steeds niet volledig duidelijk. Uit de woning bleken spullen te zijn meegenomen.

 

Datum, naam en plaats delict

8 januari: Mariyana Lenarova (43), Groningen
9 januari: Henk Eker (51), Oosterwolde
18 januari: Trevor Griffiths (71), Groningen
18 januari: Gudrun Küster (66), Groningen
Omar Kourrich
Omar Kourrich

10 februari: Kim Stoker (24), Emmen

4 maart: Marga (68) en Lammert (70) Westra, Groningen
8 maart: Abdi Awale (28), Sneek
12 mei: Jacob Vellinga (34), Harlingen
19 juni: Omar Kourrich (35), Amsterdam
26 juni: Onke de Boer (58), Leeuwarden
30 juni: baby van acht maanden, Leeuwarden
2 juli: Annemieke van Dijk (17), Roden
12 juli: Daniella van Bergen (20), Groningen
9 september: Jasper (10), Marijn (10) en Seth (2), Schoonloo

Taaie moordzaken tarten recherche

Zoeken naar sporen aan het Hoendiep (foto Martin Nuver)
Zoeken naar sporen aan het Hoendiep (foto Martin Nuver)

Het gros van de moordonderzoeken bestaat uit moord- en doodslagzaken in de relatiesfeer. Relatief redelijk makkelijk op te lossen zaken.

In het Noorden is de balans nu volledig zoek. Van de acht mensen die dit jaar door geweld om het leven kwamen, was er maar één die een relatie had met de vermoedelijke dader.

De recherche heeft de handen vol aan acht moorden uit 2012 en 2013 die worden onderzocht. Of de politie heeft geen idee wie de dader is, of de verdachte ontkent of hij werkt totaal niet mee.

Read more

Moord Klazienaveen: 4 gepakt, nog één te gaan?

Onderzoek bij de woning van André Lubbers (foto DvhN)

Nietsvermoedend gingen ze maandagavond naar bed. De volgende ochtend ontbeten twee Emmenaren en een Hagenaar ergens anders dan gepland.

Arrestatieteams plukten de drie dinsdag in alle vroegte uit hun huizen. Op verdenking van betrokkenheid bij de dood  van André Lubbers (68) uit Klazienaveen. Vermoedelijk is een uit de hand gelopen inbraak of overval hem begin augustus fataal geworden. Er zou geld te halen zijn.

Read more

42.000 liter GBL: voor schoonmaak of productie harddrugs?

Een partij van 44.000 liter GBL (foto DvhN)

Wat is het nou? 44.000 liter vloeistof voor schoonmaakdoeleinden of grondstof voor de partydrug GHB? De nationale recherche ziet de enorme partij GBL die dit najaar in Roden in beslag werd genomen vooral als drugsgrondstof.

Sinds april staat GHB op de harddrugslijst en zijn voorbereidingshandelingen voor het fabriceren voor de drug dus ook strafbaar. De GBL-zaak geldt als een uniek proefproces. Donderdag behandelde de Asser rechtbank een klaagschrift in de zaak.

Read more

Uitzonderlijk laag moordcijfer in Noorden

De enige moord tot nu toe dit jaar in het Noorden (Ertas Cakici, Groningen 04-02-12)

 

(zie update onderaan!)

In Groningen, Drenthe en Friesland is tot dusver dit jaar, voor zover bekend, één persoon door geweld om het leven gekomen. Dat is bijzonder. In ieder geval in de afgelopen twintig jaar is dit niet voorgekomen. Het Noorden telt, over het laatste decennium gemeten, gemiddeld per jaar 8,9 moord- en doodslagzaken. Het aantal moorden is bijna gehalveerd in twintig jaar.

Read more

De Ruiner moord: gedood in eigen bed

 

Jack van der Zee

Vader Van der Zee had vier kinderen. Een ernstige ziekte nam hem één van zijn dochters af. Vorig jaar november verloor hij een zoon. De helft van een tweeling. Ditmaal niet aan een ziekte, maar aan Marco B. (36). De Hoogevener doodde Jack van der Zee (39) met zeven messteken en ging er vandoor met zijn auto en televisie. Een geplande roofmoord of een impulsieve explosie van geweld?

Read more

Afperser Veda B. opnieuw opgepakt

Veda B. opnieuw gepakt voor afpersing

Kent u ze nog? Freddie L. en Veda B. oftewel ‘de Kale en de Turk’. Het duo uit Groningen genoot landelijke bekendheid na een reeks van afpersingen in vooral het Noorden van het land. Ze werden begin vorig jaar in hoger beroep veroordeeld tot vier jaar cel (onderzoek Fair Play). B. is opnieuw opgepakt. Hij wordt verdacht van oplichting en afpersing. Ditmaal in Gorssel bij Zutphen.

Read more

De Playboy-aansteker in de tas van Vaatstra

De playboy aansteker

In de Playboy-aansteker die bij de in 1999 vermoorde Marianne Vaatstra (16) uit Zwaagwesteinde werd aangetroffen, zat een haar die qua dna matchte met het spermaspoor dat werd gevonden op haar lichaam. Dat was zondagavond wat mij betreft het meest bijzondere element uit de uitzending van Peter R. de Vries. Daarmee staat nagenoeg vast dat de aansteker van haar moordenaar was. Dat dader en slachtoffer elkaar mogelijk kenden was al veel langer een scenario.

Er werd in de afgelopen jaren al veelvuldig aandacht gevraagd voor de bijzondere aansteker. Het lijkt dus vrijwel zeker dat Marianne haar moordenaar kende. Of kort voor de moord ontmoet had. Hoe belandt de aansteker anders in haar tas? De theorie die al langer bestaat is nu door technisch bewijs (de haar) gestaafd. Het scenario leek door de uitzending nieuw, maar dat is niet zo. Media tuinden er in. Gebrek aan eigen research. Belletje met OM was genoeg geweest..

Read more

Verdachte opgepakt voor moord De Vrieze

– Na twee jaar doorbraak in moordzaak Groningen

(uitgebreid verhaal in DagbladvhNoorden vandaag)

De noordelijke recherche zat nog met de verdwijningen van de prostituee Marian Kusters (dec 2009)  en Ilham Benchelh (jan 2010)  in de maag, toen ze begin april 2010 opnieuw een vermissing op haar bordje kreeg. De in Groningen wonende Fries en schaakfanaat Michael de Vrieze (45) was spoorloos. Hij leek van de aardbodem verdwenen.

De Vrieze: ineens verdwenen

Zijn makkers van de Friese schaakvereniging Twee Kastelen snappen er niets van in de derde week van april. De bloed fanatieke De Vrieze die niet komt opdagen op een schaaktoernooien? Vreemd. Kan niet, zo bespreken ze verontrust met elkaar.

De verenigingsgenoten bellen de politie. De zoektocht naar de man begint. Al snel zet de politie een team Grootschalige Opsporing (TGO) op de vermissing. De Vrieze moet iets zijn overkomen. De volgende tijdlijn maakt de recherche na een paar weken tijd.

[box]

10 april: De Vrieze voor het laatst persoonlijk gezien in Buitenpost (Fr)

11 april: De Vrieze brengt bezoek aan Fair Play gokhal in de Groninger Euroborg

12 april: De blauwe Ford Escort Clipper wordt geflitst op de N355 bij Noordhorn (tussen Groningen en de plaats waar hij voorheen verbleef, het Friese Burum)

16 april: De auto van De Vrieze wordt geparkeerd aan de Wenckebachlaan in Groningen

16 april: Met de bankpas van de Vrieze wordt gepind in Groningen

[/box]
Rechercheurs die de flitsfoto bestuderen zien dat er iemand anders achter het stuur zit. Het kan niet De Vrieze zijn. In de uren tussen het bezoek aan het amusementscentrum en de flits moet er iets gebeurd zijn met de schaker.

Geflitst bij Noordhorn

De vermissing van De Vrieze krijgt volop aandacht in de lokale, regionale en landelijke media. Dan komt de recherche erachter dat De Vrieze sinds enige tijd verbleef in Groningen in een woning aan de Jupiterstraat. In de noordelijk wijk Paddepoel.

De woning wordt doorzocht. Over wat er precies is aangetroffen zwijgt de politie om onderzoeksredenen. Maar duidelijk is dat iemand er door geweld om het leven is gekomen. En die ‘iemand’ is de schaker Michael de Vrieze. En het lichaam? Nergens te zien. Wéér een moord zonder stoffelijk overschot.

De Vrieze woonde er met zijn vriendin. Maar omdat zij was opgenomen in een zorgvoorziening, bleef De Vrieze achter met huisgenoot Cafer G. (35). Een Turk die al jaren illegaal in Nederland is. De recherche wil graag met hem spreken, maar G. geeft geen sjoege. Ook hij is verdwenen. Een dubbele moord?

Al snel blijkt dat G. het land heeft verlaten. G. is (een bekende van de politie op het gebied van drugszaken) zit in Turkije. Een tegenvaller voor de recherche, want: het land heeft geen uitleveringsverdrag met Nederland.

De maanden verstrijken. Het wordt zomer, herfst en uiteindelijk winter. G. blijft waar hij zit. Daar waar hij veilig is. Het wordt 2011. Nog steeds denkt de buitenwereld dat de Vrieze slechts verdwenen is. En dat de recherche geen idee heeft wat er is gebeurd.

Eind december 2011 gebeurt er wat. Het geduld van de recherche wordt beloond. De ‘target’ beweegt. G. pakt het vliegtuig naar Moskou. Waant de Groninger zich na jaar stilte over de vermissing van De Vrieze eindelijk veilig? De recherche wordt vanuit Turkije getipt. Een Russisch ontvangstcomité helpt G. een handje bij het uitstappen uit het vliegtuig. Het onderhandelen met de Russen begint. Uiteindelijk stemmen ze in met de uitlevering van Cafer G. Gisteravond (28-03-2012) landde hij op Schiphol.

Geland en opgepakt

Justitie heeft nu een verdachte voor de moord op De Vrieze, maar er is wel een probleem. Het lichaam van de man is nog steeds zoek. Een moord zonder lijk is knap lastig op te lossen. Dat blijkt wel bij de moord op Ilham Benchelh.

Benchelh’s echtgenoot Kasper M. zat lange tijd vast op basis van tal van ernstige verdenkingen, maar justitie heeft het nog niet tot een rechtszaak durven laten komen. Als lichaam, wapen en een getuige ontbreken is het bij een ontkennende verdachte erg moeilijk om diens betrokkenheid bij de dood van een ander te bewijzen.

Er zijn nog meer vragen. Wat is het motief geweest bij de moord op De Vrieze? Roof? Of wist De Vrieze iets van Cafer G. wat hij niet mocht weten? Was er een uit de hand gelopen ruzie? En maakte één dader een einde aan het leven of meerdere?

Het moordonderzoek De Vrieze gaat eigenlijk nu pas beginnen. Cafer G. wordt waarschijnlijk al deze week gehoord. Op mickvanwely.nl zijn alle ontwikkelingen te volgen.

LEES OOK: de column over het proces rond de taximoord, dat vandaag (29 maart) begint