Wat zijn nou precies de gevaren in een drugslab, vroeg ik me af toen eind april twee doden werden gevonden in een lab in Uden. Een uitvoerig gesprek met iemand die na 2000 twee keer door de rechtbank Noord werd veroordeeld voor het runnen van een wereldwijd opererende organisatie die MDMA en amfetamine produceerde en verhandelde, leverde een bijzonder kijkje op in een gevaarlijke, maar lucratieve wereld.
Lees hier het hele interview (xtc inside) en luister naar een item in de NieuwsBV (radio 1)
Meer over xtc: De xtc-bende van Sinterklaas(lees hier) de eerste rechtszaak in Nederland rond drugs en Silk Road
In het streng beveiligde gerechtsgebouw de Bunker in Amsterdam-Osdorp dient morgen het proces rond de drievoudige ‘Purmerland- liquidatie’ in december 2011. Waarom werden Arjan Kools, Maurice Bouhuijs en Mohamed Benbouker doodgeschoten?
Drievoudige liquidaties zijn vrij uniek. Er zijn maar weinig moordzaken in het criminele circuit die een gelijk aantal slachtoffers kennen.
Eén ervan was de drievoudige moord in Helmond op 26 februari 2003 op Juriaan Dehne, Amar Fahti en Ricardo Seller. Een ordinaire rip waar de Tsjetsjeen Isha Magaev en de Duitse Turk Mehmet Alkan levenslang voor kregen.
De drievoudige moord in een flatwoning in Scheveningen op de broers Costello en hun vriend Damien Monahan in april 2000 vond weliswaar plaats in een drugssfeer, maar van een roofmotief was geen sprake. Een uit de hand gelopen ruzie over niets en een psychotische en ´triggerhappy´ M.B. uit Den Haag leidde tot de dood van de drie. Levenslang werd weliswaar geëist voor de Ierse moorden, maar niet opgelegd.
Arjan Kools
Terug naar de moorden in Purmerland. Op 20 december 2011 werden hier op een parkeerplaats door een voorbijganger de lichamen gevonden van Arjan Kools (42) en Maurice ‘Maup’ Bouhuijs (40) gevonden. De lichamen waren doorzeefd met kogels. Mogelijk afkomstig van een Scorpio machinepistool.
Justitie looft een beloning van 20.000 euro uit voor de gouden tip. Rechercheurs beginnen met een groot onderzoek.
De twee doodgeschoten mannen hadden kort voor de moord telefonisch contact met een derde man, Mohamed (Ben) Benbouker (34) uit Amsterdam. Een bekende van de twee. Zware jongens waren de drie niet. Kools zou groene vingers gehad hebben en wietstekken kweken en verhandelen. Bouhuijs pikte een graantje mee.
Mohamed Benbouker
Een dag nadat de lijken worden gevonden, geeft een familielid Benbouker als vermist op. Hij blijft onvindbaar . Tot 19 januari 2012. Dan wordt zijn lichaam opgevist uit het Noord-Hollands Kanaal in Landsmeer. Ook hij is doodgeschoten.
Onder meer uit telefoongegevens blijkt dat de drie op 20 december 2011 een afspraak hadden bij de Kentucky Fried Chicken in Amsterdam-West. Een agente ziet daar vier mannen bij een rode Renault Mégane en noteert het kenteken van de wagen, die ook door een camera wordt vastgelegd.
Thomas L. (inmiddels 23) ziet in april 2012 zijn auto op Opsporing Verzocht en brengt de wagen naar de sloop. L., nog drie Amsterdammers en een Surinamer worden uiteindelijk opgepakt op verdenking van betrokkenheid bij de liquidatie. Een zesde man schiet zichzelf in een woning in Amsterdam-Noord dood als de politie hem wil arresteren.
Omdat verdachten en getuigen zijn bedreigd en de emoties bij nabestaanden hoog op kunnen lopen, wordt het proces tegen de vijf verdachten in het zwaar beveiligde gerechtsgebouw de Bunker in Amsterdam Osdorp gehouden. Voor de rechtszaak zijn tien dagen uitgetrokken.
De advocaten zijn onder meer Chrisje Zuur, die de Surinamer James P. (38) bijstaat en Martijn van Rooij die Martijn W. (41) uit Amsterdam verdedigt. Net als bij de drievoudige moord in Helmond, is levenslang een reële eis. Als die straf daadwerkelijk zou worden opgelegd aan alle vijf verdachten, is dat een unicum in de 144-jarige geschiedenis van de straf. Bij vier al.
Lees hier de eis van het OM en hier de opgelegde straffen.
In de rechtbank Noord dient vandaag de strafzaak tegen de 39-jarige Maikel S. uit Groningen. Hij wordt verdacht van de moorden op Trevor Griffiths (71) en Gudrun Kuster (66) in januari 2013. De Groningers moesten het verschaffen van onderdak aan de dakloze, bekopen met de dood.
Aan de zaak zitten drie bijzondere aspecten. Allereerst ging de moord op Kuster bijna de boeken in als een natuurlijke dood. Noch de politie noch de schouwarts zagen iets bijzonders aan de vrouw. Pas na een belletje van een bezorgde medewerker van het mortuarium werd sectie verricht en een steekwond in de hals van Kuster ontdekt.
Dan de tijdstippen van de moorden. De Groningers werden omgebracht tussen de avond van 17 januari en de avond van 18 januari. Binnen een etmaal dus. Door stom toeval was Maikel S., een man met een 19 pagina’s tellend strafblad, opgepakt op 18 januari. Zijn nieuwe huisbaas belde de politie omdat hij onder het bloed zat en vervelend was.
Maikel S. heeft betrokkenheid bij de moorden altijd ontkend. Hij beriep zich deels op zijn zwijgrecht. Aan onderzoek in het Pieter Baan Centrum werkte hij niet mee. In een getapt gesprek sprak hij met zijn vriendin over de moord. Hij vertelde dat hij onder het bloed zat. Forensisch bewijs is er ook in de vorm van bloed op zijn kleren.
Dan het derde bijzondere element: het mogelijke motief. De drugsverslaafde Maikel S. had die dagen geld nodig, zo blijkt uit verklaringen van getuigen en tapgesprekken. Bij hem werden een telefoon van één van de slachtoffers gevonden en een tas met boodschappen van Griffiths. Een buit van niks dus.
Twee mensen vermoord om weinig. Wat dat betreft vertoont de Waldeck-zaak overeenkomsten met de dubbele moord op het echtpaar Veenendaal in Exloo vorig jaar juli en de moord op Berend Smit in november 2012. Voor deze moorden werden de broers R. uit Hoogeveen opgepakt. Ze legden een bekentenis af. Ook hier was roof het motief en bestond de buit uit vrijwel niets. Tientjeswerk.
Het lichaam van Griffiths werd na de moord in brand gestoken
In 2013 werden in het Noorden drie dubbele moorden gepleegd. De moord op het echtpaar Veenendaal, de moorden op Kuster en Griffiths en de dubbele moord op het echtpaar Westra uit Aduard op de boot op het Groninger Hoendiep. Zes gewone, weerloze mensen: vermoord om niks.
Het proces tegen Maikel S. wordt op 24 april aangehouden, omdat hij tijdens de zitting ineens begint te praten. S. vertelt dat hij het lichaam van Kuster op straat had gevonden en naar haar woning had gebracht. Dat zou de bloedvlekken op zijn kleren verklaren. Het OM wil extra tijd voor nader onderzoek en vraagt om aanhouding. Het proces gaat verder in augustus.
In de eerste drie maanden zijn in Nederland 37 mensen door geweld om het leven gekomen. Vorig jaar werden al in twee maanden zoveel mensen gedood. Opvallend is het aantal liquidaties, namelijk zeker acht tot begin april.
Amsterdam staat bovenaan met zeven moord- en doodslagzaken. In de stad Rotterdam waar vorig jaar na Amsterdam de meeste moorden werden gepleegd, werd tot nu toe ‘slechts’ één moord gepleegd. Op vrijdag 28 maart schoot in Hoogvliet een man een 34-jarige Rotterdammer dood.
Zeker acht personen werden geliquideerd. Aytas Göraler (39) stierf in het bijzijn van zijn kinderen nadat hij op zaterdagavond 4 januari in Amsterdam werd beschoten. Voor de moord is nog niemand gepakt.
De dubbele liquidatie in de Staatsliedenbuurt in Amsterdam eind 2012 was de eerste in een forse reeks, met elkaar verband verband houdende afrekeningen in de Amsterdamse onderwereld. De diefstal van een partij coke in Antwerpen en de moord op Najeb Bouhbouh op 18 oktober 2012 in Antwerpen zijn de bron van een conflict dat tot dusver aan zeker zes personen het leven kostte.
Op 22 maart dit jaar werd in Amsterdam aan de Karperweg de 30-jarige Mohammed el Mayouri geliquideerd. Hij zou getuigen in het proces rond de moord in Antwerpen.
Aytas Göraler
GGZ-directeur Rob Zweekhorst werd op Nieuwjaarsdag in zijn woonplaats Berkel en Rodenrijs doodgeschoten. Een liquidatie, maar wel eentje waarbij iemand het leven verloor die niets met criminelen had te maken. De politie vermoedt namelijk dat er sprake was van een persoonsverwisseling.
De andere geliquideerden zijn Mohammed Alarasi (22) uit Amersfoort, de Amsterdammers Tarik el Idrissi (31), Alexander Gillis (30), de Litouwer Gintas Macionis (37) uit Huijbergen en Ernesto Pistone (33) uit Eindhoven. Alle slachtoffers hebben een allochtone achtergrond of hebben en niet-Nederlandse nationaliteit.
Het aantal liquidaties is mogelijk hoger, omdat bij een aantal schietpartijen met dodelijk afloop niet duidelijk is of er sprake is van een afrekening of een ruzie. In het afgelopen jaar werden in Nederland in totaal 13 mensen geliquideerd.
De meest in het oog springende zaken met dodelijke afloop dit jaar zijn de dood van oud-minister Els Borst op 10 februari in Bilthoven en de overval op juwelier Goldies in Deurne op 28 april. Twee overvallers werden neergeschoten door, zoals het nu lijkt, juwelier Marina Sanders.
Het jaar 2013 begon met drie zeer gewelddadig maanden. Uiteindelijk telde het jaar 151 moord- en doodslagzaken. In 2012 waren dat er 142: een laagterecord.
In dit millennium is het aantal moorden met ongeveer dertig procent gedaald. Tussen 1992 en 2002 werden er ongeveer 250-270 moorden per jaar gepleegd, in de tien jaar hierna liep het cijfer terug naar gemiddeld 160-170.
Bron: eigen overzicht van moord- en doodslagzaken in Nederland.
De Bandidos openden vorige week een chapter in Sittard. Vanwege de dreigende confrontatie tussen clubleden en de aartsrivaal Hells Angels trokken lokale gemeenten en de politie alles uit de kast. De komst van de club zal een zware wissel trekken op politie en lokale overheden in Nederland. Een overzicht van de maatregelen tot dusver.
De politie start in de week van 17 maart een onderzoek naar de twee aanslagen op Bandidos-voorman Harrie Ramakers in Nieuwstadt
De burgemeesters van Sittard-Geleen en Echt-Susteren beleggen bijeenkomsten met ambtenaren, politiemensen en mensen van het openbaar ministerie om te kijken hoe met de nieuwe situatie moet worden omgegaan
Als informatie bij de politie binnenkomt over de komst van een grote groep Hells Angels naar Sittard, worden tientallen ME’ers opgetrommeld die een dag in de weer zijn met de Angels
De politie vraagt de Duitse politie om haar op de hoogte te stellen als leden van de Bandidos naar Nederland komen
De woning van Ramakers in de Nieuwstadt wordt dichtgespijkerd
In de straat van de woning van Ramakers is een minimaal een week lang extra surveillance en bewaking door de politie
Voor het gebied rond de woning van Ramakers geldt een noodverordening, waarbij agenten preventief kunnen fouilleren
Eigenlijk is er behalve de twee aanslagen op het huis van Ramakers nog niets concreets gebeurd en toch is er (terecht) enorm geïnvesteerd in veiligheid. Politie en lokale overheden weten op basis van de gewelddadige confrontaties in Duitsland tussen Angels en Bandidos dat ze de spanningen zeer serieus moeten nemen.
In Nieuwstadt is gebleken dat maatregelen nodig zijn, omdat mensen die niets met het conflict te maken hebben, toch min of meer slachtoffer kunnen zijn. Zoals de buren van Ramakers, waar de ruiten uit de sponningen vlogen door de explosies.
Als de Bandidos meerdere chapters openen in Nederland krijgen meer gemeenten te maken met het Sittard- en Nieuwstadt scenario. Zodra lokale overheden en de politie informatie krijgen over een mogelijke confrontatie tussen leden van de motorclubs, moeten ze alles uit de kast trekken. Achteraf concluderen dat er ten onrechte niet is opgetreden, is geen optie.
Als de toestanden in Sittard en Nieuwstadt een voorbode zijn van wat Nederland te wachten staat, krijgen gemeenten en politie het nog knap lastig. Er zou sprake zijn van vier nieuwe vestigingen van de Bandidos in Nederland. Vooralsnog alleen geruchten. Er zijn nog geen concrete aanwijzingen voor.
Waarom moesten Lammert en Marga Westra uit Aduard op 5 maart 2013 sterven op hun boot op het Hoendiep in Groningen? Misschien wordt het maandag in de Groninger rechtbank duidelijk, waar het proces tegen verdachte Harmen R. dient.
Het echtpaar had op 5 maart een afspraak met een belangstellende voor de boot. Een dag later werden de twee dood in het water gevonden. Ze bleken te zijn doodgeslagen. De politie pakte na een tip Harmen R. (40) uit Groningen op. Op zijn kleren zaten bloedspatten van het echtpaar.
R. ontkent tot op de dag van vandaag dat hij de twee heeft gedood. Ja, hij was wel aan boord geweest. Omdat het alarm op de schuit afging en hij uit nieuwsgierigheid ging kijken. Dat is zijn verklaring. Justitie gaat ervan uit dat R. wel degelijk de twee heeft omgebracht.
Het OM komt maandag met verklaringen van getuigen op de proppen en het resultaat van bloedspattenonderzoek. Mogelijk ook met het veronderstelde motief. Het wordt een bijzonder proces. Dat staat vast.
UPDATE: het OM eiste 30 jaar voor twee keer moord tegen verdachte Harmen R. Ze eiste geen levenslang omdat er bij R. onvoldoende recidivegevaar is. Bijzonder was dat politie een informant inzette tijdens de detentie van de verdachte. Gesprekken leverden weinig tot niets op. Hier meer over het proces.
De MC Bandidos heeft voet op Nederlandse bodem gezet. Sittard kent een chapter in oprichting. Hoe groot is de kans op gewelddadige confrontaties met leden van de aartsrivaal, de Hells Angels?
Politie en justitie repten drie jaar geleden van een mogelijke bikerwar in Nederland, tussen de MC Satudarah en de Hells Angels. Satudarah flirtte met leden van de Bandidos, de aartsrivaal van de Angels.
De angst voor een oorlog was een van de redenen voor een enorme focus op de outlaw-motorclubs. Deze oorlog is altijd uitgebleven. Er zijn wat schermutselingen geweest tussen individuele leden, maar een bikerwar? Nee.
Henk Kuipers
Twee maanden geleden leek er een confrontatie tussen Satudarah en nieuwkomer No Surrender te komen. Satudarah-topman Henk Kuipers maakte met zo’n 120 tot 150 leden de overstap naar No Surrender. De overstap leek een ‘slap in the face’ van de van oorsprong Molukse motorclub. Een oorlog? Nee. Wat wederzijds gebrom en irritaties. Dat wel.
Toch is het niet irreëel om in termen van bikerwars en gewelddadige confrontaties te spreken. In het Duitse Ruhrgebied vechten de Bandidos en de Angels een oorlog uit met als inzet de macht in de prostitutiesector en de drugsmarkt.
Het Ruhrgebied is strategisch belangrijk. Maandelijks komen tonnen drugs binnen via Antwerpen en Rotterdam. Een deel gaat via België en Limburg en het Duitse Ruhrgebied naar de rest van Duitsland, de Baltische Staten en Midden- en Oost-Europa.
De Fat Mexican: het honk van de Bandidos in Duisburg
Duisburg ligt op exact 103,8 kilometer van Sittard. Met de motor anderhalf uur rijden als het om een clubritje gaat. In augustus vorig jaar lieten de Bandidos hun spierballen zien in deze Duitse stad. Honderd leden van de MC sloegen de binnenstad kort en klein. Ze lieten zich vooral gelden in de rosse buurt, dat van oorsprong een Angels-gebied is.
Duizend politiemensen werden opgetrommeld om de leden in toom te houden. Bandidos-members gingen op de vuist met leden van de Angels. Politiehelikopters cirkelden boven de stad. Duisburg: 103, 8 kilometer van Sittard.
De Bandidos en de Angels bevochten elkaar in de jaren negentig in Scandinavië. Tientallen doden vielen er. De Duitsers bestempelen de gevechten tussen de clubs als een ‘Rockerkrieg’. Sindsdien is het soms vrede, maar vaak oorlog. Is de MC Bandidos een partij om serieus rekening mee te houden? Ja.
Vanmiddag sprak ik met Klaas Otto, landelijk voorzitter van No Surrender. Volgens Otto hebben de Angels en de Bandidos dit weekend op een bijeenkomst in Duisburg de strijdbijl begraven. ‘Maar in andere delen van Duitsland is er nog wel strijd tussen de motorbendes‘, zei Otto. Verwarrend allemaal. Dan weer zijn ze vrienden, dan weer elkaars vijanden. Rare jongens, die leden van de motorfietsverenigingen.
Om terug te keren naar Sittard en het gevaar van de Bandidos: neem Harrie Ramakers, de huidige voorman van de kersverse Bandidos in Nederland. Eerst Angel bij de afdeling Nomads in Limburg, daarna lid van No Surrender en nu dus ‘full’ Bandido.
Item over de Bandidos op EenVandaag radio (zie onderaan)
Dit weekend werd een bomaanslag gepleegd op zijn huis in Nieuwstadt. Als dat een boodschap was van de Angels met de strekking: ‘graag geen chapter hier’, dan staat ook Nederland wat te wachten. Maar of dit daadwerkelijk het geval was, is nog maar de vraag. Ramakers heeft nogal wat vijanden in Limburg. De aanslag kan ook uit een heel andere hoek komen.
De kans op escalatie is met de komst van de Bandidos in Nederland zeker aanwezig. De nieuwe ‘probationary chapter’ is officieel geworden met een bericht op de site van de motorclub. Dat betekent dat de afdeling in theorie kan rekenen op steun van de ‘brothers’ uit andere landen. En dat rivaliteit met de Angels kan leiden tot gewelddadige confrontaties, is wel gebleken in het buitenland.
Afwachten dus.
Maandagavond kreeg ik een mailtje van een Angel met een uitvoerige uitleg over de machtsverhoudingen in Limburg. Wat er van klopt is moeilijk in te schatten. Maar deze passage was wel opvallend en tekenend:
‘Iedereen weet dat het alarmfase 1 is bij de landelijke recherche en reguliere politie. Nu als een dolle dries reageren kan het einde betekenen van de MC wereld. Het leed is niet te overzien.
Helder is wel dat 81 dit niet zal en kan accepteren. Dat is altijd zo gezegd en bezworen.’
(Met 81 bedoelt de afzender de Hells Angels en met de ‘dolle dries’ reactie een reactie van de Angels op de komst van de Bandidos.)
Mijn visie op de komst van de Bandidos in Nederland kunt uhier horen
In de nieuwe editie van magazine KoudBloed, het Hard Gras van de misdaad, staat een groot verhaal van rechtbankjournalist Rob Zijlstra over de Marumer zwembadmoord uit 2012. Een zaak waarvoor twee mensen zijn veroordeeld, maar die eigenlijk nog niet is opgelost.
De motorcrosser Jan Elzinga werd op 10 juli geliquideerd toen hij ’s ochtends op zijn fiets naar het zwembad in Marum reed. Elzinga leek brandschoon, maar was verre van dat. Hij zat in de hennepteelt en roofde kwekerijen van anderen leeg.
In september pakte de politie Pascal E. uit Zwolle op. Hij bekende geschoten te hebben en deed dat volgens hem in opdracht van Willem P. Een man uit Kampen die eerder was veroordeeld voor een zeer omvangrijke wietzaak. P. werd ook gearresteerd.
Van de fiets geschoten voor het zwembad
Het motief voor de ‘zwembadmoord’? Volgens P. zou Elzinga zijn vrouw hebben mishandeld en was zij de opdrachtgever. Ook deze vrouw werd opgepakt, maar omdat er geen enkele bewijs was dat het verhaal van P. ondersteunde, werd ze al snel vrijgelaten.
Het leek erop dat P. het werkelijke motief probeerde te verhullen door met het huiselijk geweld verhaal op de proppen te komen. Een broodje aap verhaal dus.
In oktober 2013 veroordeelde de rechtbank Noord de 45-jarige Willem P. uit Kampen tot 18 jaar cel voor de moord op Jan Elzinga uit Marum. Medeverdachte Pascal E. kreeg 15 jaar.
Over het motief bestaat nog steeds onduidelijkheid. Er is in ieder geval één man die meer weet van de achtergrond van de moord en dat is de oude compagnon van Elzinga, ene Bert P. De recherche probeerde hem aan het praten te krijgen, maar dat lukte niet.
Ik heb het zelf ook meermalen geprobeerd. Maar helaas. Hij zwijgt als het graf. De man zou doodsbang zijn om net als Elzinga vermoord te worden.
Jan Elzinga (40)
Justitie gaf zelf aan dat het motief voor de moord vermoedelijk in de wietsfeer ligt. Denk aan een afstraffing voor het rippen van kwekerijen. Er zijn ook aanwijzingen dat een motorclub uit Kampen of de omgeving van Kampen achter de liquidatie zou zitten.
Misschien dat de moord ooit nog echt wordt opgelost. Dat het motief duidelijk wordt en de politie de mogelijk nog vrij rondlopende opdrachtgever oppakt.
Lees vooral ‘De zwembadmoord in Marum’ in Koud Bloed. Rob Zijlstra volgde alle zittingen in de rechtbank Noord.
De moord op Jan en Greet Veenendaal (copyright MvW)
Jan en Greet Veendendaal (beiden 77) uit Exloo werden vorig jaar in hun woning omgebracht. Dochter Marjan raakte in één klap beide ouders kwijt. ,,Het leven is eindig voor iedereen. Maar moest dat op deze manier?’’
Vanaf de dag dat haar ouders dood in hun woning in Exloo zijn gevonden, wist dochter Marjan Veenendaal (48) dat ze vermoord waren. ,,Ze stonden midden in het leven. Zelfmoord kon gewoon niet. Ook al leek het er misschien op.’’
Jan en Greet Veenendaal vonden het jammer dat dochter Marjan in 2011 vertrok naar Ameland. Ze verruilde haar werk in Dierenpark Emmen voor een baan op het waddeneiland. Marjan werd boswachter. Haar woning aan de rand van Nes staat in een prachtige, bosrijke omgeving.
Toen Marjan nog in de omgeving van Exloo woonde, zag ze haar ouders bijna wekelijks. ,,Ik ben in Exloo grootgebracht. Mijn ouders woonden sinds 1973 in de bungalow aan de Bosrand. Ze hebben het huis laten bouwen.’’ Jan werkte bij de machinefabriek Porter in Klazienaveen, gespecialiseerd in koppelingen en schijfremmen. Greet was lerares op huishoudschool in 2e Exloërmond.
De twee waren actieve zeventigers. Greet tenniste bij de plaatselijke club, Jan deed dat tot voor kort ook, maar door een slechte knie ging dat niet meer. Ze maakten reizen over de hele wereld. Naar Florida, Hawaï. ,,Nu stond een reis gepland naar Vietnam. Geef ze eens ongelijk. Ze hadden hard gewerkt en genoten nu.’’
Eind juli vorig jaar was het warm. Tot in de late uren zaten mensen buiten. Waarschijnlijk zaten Jan en Greet op het terras achter hun slaapkamer van de bungalow aan de Bosrand. ,,Het waren echte buitenmensen. Moeder zat er vaak met een wijntje en pa met een blikje bier.”
Op 28 juli belde Marjans broer Marten uit Duitsland bezorgd op. Hij kreeg zijn ouders niet te pakken. ,,Ik zei nog: joh, ze zijn aan het fietsen. Toen probeerde ik ze te bellen en hoorde een bericht op de voicemail. Die spraken ze normaal gesproken nooit in. Ik wist meteen dat het mis was en belde 112.’’
Marjan Veenendaal (copyright MvW)
Marjan belde ook haar vriend Pietjaap, die aan de wal was voor zijn werk. Hij ging samen met de politie naar de woning. ,,Die vonden mijn ouders. Pietjaap riep gelijk: dit is moord!’’
De wereld van Marjan stortte in. ,,Ik moest mijn broer in Duitsland bellen dat ze vermoord waren en mijn kinderen uitleggen wat er was gebeurd met opa en oma. Daar sta je dan ineens op een uitvaart met je broer. Twee kisten naast elkaar.’’
Gevoelens van boosheid en onbegrip overheersten. ,,We hebben onze ouders op een heel onwaardige manier verloren en konden niet eens afscheid van ze nemen. Dat is keihard. Dat je ineens beide ouders kwijt bent, is niet te bevatten. Je bent in een keer wees. Het leven is eindig voor iedereen, maar moest dat op deze manier?’’
Bizar is dat de daders een aantal uren met het echtpaar in de woning hebben doorgebracht. Om twaalf uur ’s nachts is nog op de laptop van het echtpaar ingelogd. ,,Om die tijd lagen mijn ouders normaal te slapen.’’
Jan heeft om twee uur ’s nachts de voicemail van de telefoon ingesproken, zo bleek uit onderzoek. Met de mededeling dat ze drie weken op vakantie gingen. De daders wilden het misdrijf waarschijnlijk verdoezelen, wellicht om tijd te winnen.
,,Ik vraag me af hoe mijn ouders de laatste uren hebben doorgebracht. Hebben ze geleden? Hadden ze angst? Mijn vader kennende heeft hij een scenario bedacht om levend uit de situatie te komen. Ik denk ook dat hij probeerde de regie te houden.’’
Marjan sprak met buren. Een week voor de moord was er ingebroken bij de achterburen. Misschien waren het dezelfde daders. ,,Op een gegeven moment ga je zelf rechercheren. Iedereen is verdachte. Je gaat nadenken: waar was jij? Wat deed hij toen?’’
Het huis van het echtpaar Veenendaal
In het dorp deden de wildste geruchten de ronde. Jan en Greet zouden zeer vermogend zijn en met insuline zijn omgebracht. ,,Dat is confronterend en erg vervelend. Mijn ouders hebben alles zelf opgebouwd en waren helemaal niet rijk.’’
Er zijn waardevolle spullen uit de woning verdwenen en met een bankpas is een dag na de vondst van het echtpaar gepind in Assen. Toch sprak de politie niet van moord. Er waren geen sporen van inbraak en de doodsoorzaak van Jan en Greet was niet vast te stellen.
,,Ik had van de daken willen schreeuwen dat mijn ouders vermoord waren, maar kon dat niet doen. Voor de buitenwereld leek het alsof de politie weinig deed, maar al die tijd hebben rechercheurs hard doorgewerkt. Ik snap die tactiek wel en ben erg over ze te spreken. Ik ben goed op de hoogte gehouden van alle ontwikkelingen.’’
Pas in januari hoorde Marjan van de politie dat Jan en Greet met zekerheid moedwillig waren omgebracht. Toen lagen het sectierapport en andere forensische rapportages bij de politie.
Meteen nadat in Hoogeveen maandagavond de broers Admilson (29) en Marcos R. (28) waren opgepakt voor de dubbele moord in Exloo en op Berend Smit in Dwingeloo, werd Marjan geïnformeerd over de arrestatie.
De verdwenen laptop van het echtpaar
,,Mooi dat er twee mensen minder zijn die kwaad kunnen doen, dacht ik. Maar erg opgelucht was ik niet. Eerder gematigd blij. Het zijn verdachten, er komt nog een heel onderzoek achter vandaan.’’
Dit jaar begint het proces tegen de verdachten. Marjan zit er niet op te wachten. ,,Krijg je die ellende weer. Ik weet niet of ik er naar toe ga. Of dat ik iets ga zeggen. Dat moet ik nog met mijn broer bespreken.’’
Nabestaanden hopen vaak dat ze na de verhoren of tijdens het proces in de rechtbank antwoord krijgen op hun vragen. ,,Ik vraag me af of duidelijkheid ook bevredigend kan zijn. Maar ik vraag me ook af: wil ik wel alles weten? Marjan wordt even boos. ,,Stelletje oetlullen. Ze hebben zo veel ellende aangericht. Schandalig. Ze zagen geen andere uitweg dan moord.’’
Marjan zegt kapot te zijn en probeert zich met familie en kinderen in deze lastige periode staande te houden. ,,Emoties gaan op en neer. Andere moordzaken komen nu ineens dichtbij. Je realiseert je hoe families verschrikkelijk hebben geleden. Zoals de familie van Marianne Vaatstra en de weduwe van Berend Smit.’’
Exloo heeft een heel andere betekenis voor Marjan gekregen. ,,Exloo is niet meer het Exloo waar we onbezorgd zijn opgegroeid. Het is verschrikkelijk nu in het ouderlijk huis rond te lopen. Het is een zielloos huis.’’
Door Mick van Wely en Willem Dekker
Info of reageren? mickvanwely@gmail.com
NB. De foto’s van Marjan en de ouders zijn specifiek verstrekt aan Dagblad van het Noorden. Op verzoek van de familie: niet kopiëren zonder toestemming van Mick van Wely of M. Veenendaal
Wat zijn nou precies de gevaren in een drugslab, vroeg ik me af toen eind april twee doden werden gevonden in een lab in Uden. Een uitvoerig gesprek met iemand die na 2000 twee keer door de rechtbank Noord werd veroordeeld voor het runnen van een wereldwijd opererende organisatie die MDMA en amfetamine produceerde en verhandelde, leverde een bijzonder kijkje op in een gevaarlijke, maar lucratieve wereld.
