(zie update onderaan)
Het rommelt binnen de Dienst Speciale Interventies (DSI) van de politie. De mannen van de anti-terreur troepen en arrestatieteams voelen zich niet serieus genomen door leidinggevenden. Een groep van twintig DSI’ers heeft een advocaat in de arm genomen. De onrust is veel breder. De politietop veegt de problematiek onder het tapijt. Een klassieke, oliedomme fout.
DSI’ers zijn zeer loyale en gemotiveerde politiemensen. In de laatste anderhalf jaar groeide de onvrede: over onderbezetting, het compenseren van overuren en over leidinggevenden die ieder initiatief van de werkvloer of vorm van kritiek blokken.
Deze week benaderden DSI’ers mij en de politiek, omdat er niet naar ze geluisterd wordt. De leden van de belangrijkste, meest geheime sectie van de politie hebben een advocaat in de arm genomen en dreigen naar de rechter te stappen.
Ook bronnen binnen de politie die met DSI’ers te maken hebben deden een boekje open. Deze stap is veelzeggend: dat doen ze niet zomaar. Het gaat om gedreven vakmensen. Geen klagers, azijnpissers. Juist in deze tijd van terreurdreiging zouden ze gekoesterd en optimaal bediend moeten worden.
De politiebonden onderschreven deze week de onvrede en onrust zoals beschreven in De Telegraaf. Ook de advocaat van de twintig DSI’ers kreeg zaterdag na een nieuwe publicatie brede steun van de DSI, zo liet Maarten van Gelderen via Twitter weten.
De korpsleiding reageerde vrijdag op de klassieke manier: ontkennen, kop in het zand steken. Politiebaas Akerboom had gesprekken gevoerd met DSI’ers, meldde de politietop. Conclusie: er is niets aan de hand. Deze opstelling heeft intern nog meer kwaad bloed gezet.
Hoe gênant voor de korpsleiding en de afdeling persvoorlichting dat een dag na de ontkenning in alle media berichten verschenen over de groep DSI’ers die naar een advocaat was gestapt.
De strategie van de korpsleiding is verschrikkelijk doorzichtig en slecht: de politietop zegt dat er gesprekken zijn gevoerd met leidinggevende binnen de DSI die uiterst tevreden zijn. Natuurlijk! Het zijn deze leidinggevenden tegen wie de boze DSI’sers ageren. En deze chefs weten ook precies wie ze met Akerboom moeten laten praten. Er wordt ook een ‘zij tegen ons’ beeld gecreëerd. De boze journalistiek tegen ‘onze collega’s’.
Ik heb het eerder meegemaakt bij de politie Noord-Nederland. Na een publicatie in Dagblad van het Noorden (vorige werkgever) over een gebrek aan grote zaken die werden aangeleverd aan het Openbaar Ministerie en een tekort aan rechercheurs, zette de korpsleiding een soortgelijke reactie op de eigen website. Strekking: we herkennen ons niet in de berichtgeving.
Twee weken later werd het bericht verwijderd. Een goed gesprek volgde waarin werd erkend dat het bericht niet paste bij de werkelijkheid. En: een opgerichte Taskforce moest de problemen in kaart brengen. Waarom een Taskforce als er niets aan de hand is?
Dezelfde reactie volgde na de Project X rellen in Haren. Ook hier was niets aan de hand. Van fouten was geen sprake. Later werd de politie door de feiten ingehaald. Er was van alles mis. Het siert de eenheid dat later onvolkomenheden wel ruiterlijk zijn toegegeven.
De korpsleiding van de Nationale Politie had vrijdag maar één reactie moeten geven: ja, het klopt dat er intern ontevredenheid is, het klopt dat de bezetting nog niet voldoende is en we gaan onderzoek doen naar geld voor de DSI dat volgens de bonden niet op de juiste plek is beland. Gewoon erkennen en zeggen dat dit niet betekent dat de DSI op z’n gat ligt.
Het is geen schandaal om te erkennen dat zaken soms niet vlekkeloos verlopen en om transparant te zijn.
Maar de politie is nog steeds niet zelfkritisch. De angst voor imagoschade regeert. Verantwoordelijken redeneren dat erkenning eigen falen betekent. Ze houden elkaars handje vast en denken louter aan hun eigen positie.
Dit optreden is uiterst zorgwekkend. Dodelijk voor het imago van de politie. Het laat zien dat de politie nog steeds vooral in de top, verschrikkelijk ouderwets is. Misschien een cursusje doen?
Over een jaar zal er ergens in Nederland een bijeenkomst zijn van politiefunctionarissen en andere partijen zoals communicatie-experts en mensen van justitie. Een evaluatiesessie zoals die er frequent is.
Het persbericht dat deze vrijdag op de politiesite werd gepubliceerd verschijnt dan op een scherm. Conclusie: niet nog een keer doen. Maar een jaar later zal er weer zo’n casus op het scherm prijken.
Mick van Wely
UPDATE Inmiddels is de korpsleiding wat minder stellig over het ontbreken van kritische geluiden. In een brief van minister Van der Steur aan de Kamer staat dat er per direct maatregelen genomen moeten worden wat betreft de DSI.