Vandaag begint een nieuwe reeks gastcolumns van advocaten in de rubriek Het Pleidooi. Ze beschrijven een bijzonder proces, geven hun mening over een opvallende ontwikkeling op het gebied van de rechtspraak of politie/justitiezaken of vertellen gewoon een mooi verhaal.
Mr. Yvonne Kikkert van Bierens en Van Boven Advocaten in Assen trapt af. Ze stond vorig jaar de man bij die tot vier jaar cel werd veroordeeld voor ‘grooming’ en de verkrachting van een 12-jarig meisje uit Eelde. Kikkert deed ook de Scream-overvallenzaak. Tieners pleegden in Drenthe gewapende overvallen met maskers op.
‘Niet zomaar je DNA laten bepalen’
‘De laatste tijd hoor je het vaker; opgeloste strafzaken door een zogeheten DNA-match. Een recent voorbeeld hiervan is de oplossing van de moord op Andrea Luten. In deze zaak werd DNA afgenomen van iemand in verband met huiselijk geweld. Na bepaling van het DNA en invoering hiervan, bleek dat er een match was met de zaak van Andrea Luten. De verdachte bekende, de rechters veroordeelden, case closed.
Maar hoe zit dat nou eigenlijk precies? Waarom moet ik DNA afstaan, terwijl ik maar voor een relatief klein vergrijp ben veroordeeld, vragen cliënten regelmatig. Ben ik verplicht om mee te werken? Of kan ik er ook iets tegen doen?
Het antwoord op de laatste vraag is nee. Je bent namelijk verplicht mee te werken aan de afname van DNA. Wel kan je bezwaar maken tegen het bepalen en opnemen van je DNA. Dit kan door, al dan niet met hulp van een advocaat, een bezwaarschrift in te dienen bij de rechtbank. Voor het indienen van een bezwaarschrift heb je na afname van DNA maar veertien dagen de tijd.
Alhoewel de rechtbank over het algemeen oordeelt dat het DNA bepaald mag worden, zijn er toch wel zaken waarin het bezwaar gegrond wordt verklaard. Zo
heeft de rechtbank Assen op 10 mei jl. een bezwaarschrift tegen het bepalen van DNA gegrond verklaard.
De hoofdregel is dat van een veroordeelde voor een misdrijf die aan bepaalde voorwaarden voldoet, celmateriaal zal worden afgenomen. Dit ten behoeve van het bepalen en verwerken van DNA. Tenzij redelijkerwijs aannemelijk is dat het bepalen of verwerken van het DNA-profiel gelet op de aard van het misdrijf of de bijzondere omstandigheden waaronder het misdrijf is gepleegd niet van betekenis zal kunnen zijn voor de voorkoming, opsporing, vervolging en berechting van strafbare feiten van de veroordeelde.
De rechtbank overweegt, zoals ook in het bezwaarschrift aangevoerd, dat delicten als valsheid in geschrifte van dien aard zijn dat het verwerken van het DNA-profiel niet of nauwelijks van betekenis zal kunnen zijn voor de voorkoming, opsporing, vervolging en berechting van strafbare feiten van de veroordeelde. Als gevolg hiervan verklaart de rechtbank het bezwaar gegrond.
Dit betekent dat er, zeker in gevallen van fraude, valsheid in geschrifte en dergelijke, ruimte is voor het indienen van een bezwaarschrift. Met kans op succes. Het is dan ook zeker de moeite waard om na een veroordeling wegens een zogeheten vermogensdelict een bezwaarschrift tegen het bepalen en verwerken van DNA in te dienen. Overigens zijn er ook in zaken waarin wegens een andersoortig delict is veroordeeld en het indienen van een bezwaarschrift zin heeft.
Mocht u denken; waarom zou ik bezwaar indienen tegen het bepalen van mijn DNA, ik ga toch niet weer de fout in, stel de vraag dan eens omgekeerd. Waarom zouden ze uw DNA opslaan als u toch niet weer de fout ingaat?
Y. Kikkert
Bierens & Van Boven Advocaten