Drugs en staat: van soft naar streng

In het Rijksmuseum in Amsterdam prijkt een vitrine met daarin een presenteerdoos (1894) voor opium. Een populaire drug aan het eind van de negentiende eeuw. De distributeur was alleen toen niet een man op een scooter, maar de staat. De overheid als drugspusher. Dat is nu ondenkbaar.

Opium: lievelingsdrug van topdichters
Opium: lievelingsdrug van topdichters

Drugs zijn niet alleen iets van de 21ste of 20ste eeuw. Een Nederlander die tegen 1890 naar Java ging kon er prinsheerlijk aan een opiumpijp lurken. De dichters Slauerhoff en Bilderdijk waren fervent opiumgebruikers. Blijdschapsplant werd de papaverplant genoemd.

Louter en alleen plezier was er niet. Miljoenen mensen raakten verslaafd aan de drug. En zoals in Miami in de jaren tachtig en negentig van de vorig eeuw de cocaïne-oorlogen werden uitgevochten, voerden de Fransen samen met de Engelsen en Amerikanen oorlogen met China met als inzet de opiummarkt. Drugs en geweld: ook van alle tijden.

Eind negentiende eeuw zette de Nederlandse staat een bijzondere stap. Opium werd legaal. De staat werd distributeur: ‘drugspusher’.

De reden was niet alleen de winst die de staat wilde opstrijken. Ook zag de staat in dat door regulatie de opium van betere kwaliteit zou zijn en de omvang van smokkel met alle criminele neveneffecten kon worden teruggedrongen.

De gedachte was: zolang er vraag is naar opium, komt de drug er toch. Geen staat die dat kan stoppen. Dan maar beter reguleren en er ook belasting over heffen.

Capone: groot door het drankverbod
Capone: groot door het drankverbod

Aan het begin van de twintigste eeuw werd in Amerika duidelijk hoe een verbod op genotsmiddelen de georganiseerde misdaad groot kan maken. De maffia wist vooral dankzij de drooglegging te groeien. Toen de staat inzag dat het verbod op alcohol een averechts effect had, werd het alcoholverbod weer afgeschaft.

De staat zag: er is altijd behoefte aan drank, En die drank komt toch bij de consument. Hoe meer repressie van de overheid, hoe lucratiever de handel en hoe meer criminaliteit.

Een sprongetje naar Nederland in de jaren tachtig: het decennium waarin de georganiseerde misdaad tot wasdom kwam. De zware jongens hadden hun opkomst te danken aan drugs. Of liever: aan het verbod op drugs. Hoe beter de opsporingsinstanties hun best deden, hoe lucratiever de handel in dope werd.

Heeft de bestrijding van drugs in Nederland en de rest van de wereld, de ‘war on drugs’ het beoogde effect bereikt? Ik denk het niet. Eerder een averechtse effect.

Perez: war against drugs schiet niet op
Perez: war against drugs schiet niet op

Er is wereldwijd een kentering te zien op het gebied van drugsbeleid.  Uruguay legaliseert de productie en consumptie van wiet volledig. President Otto Pérez van Guatemala pleitte in maart 2012 in Honduras voor totale legalisatie van alle drugs. Volgens Pérez heeft de jarenlange strijd tegen de drugssmokkel alleen maar geleid tot duizenden doden in Midden-Amerika.

Een hypocriet signaal van een man met boter op zijn hoofd? Nee: een noodkreet van een ervaringsdeskundige. Wat drugsbestrijding betreft dan.

Zelfs het conservatieve Amerika gaat overstag. Wietconsumptie werd vorig jaar in twee staten gelegaliseerd. De overheid ziet de gevangenissen uitpuilen. De minister van justitie pleitte in augustus voor de verlaging van straffen voor niet-gewelddadige drugsdelicten.

Nederland gaat juist de andere kant op. De wietpas is een goed voorbeeld. Een stap terug in de tijd. Overal gaan stemmen op voor regulering  van de hennepteelt, maar Opstelten blijft maar nee schudden. Nederland is wat betreft het drugsbeleid van progressief naar conservatief gegaan.

Voor de bestrijding van drugs zijn grofweg drie argumenten te noemen. Het moralistische is het minst sterke argument.

Waarom zou je geen drugs mogen gebruiken en wel alcohol of tabak? Is het slikken  van een xtc-pil verwerpelijker dan het consumeren van drank? Is stoned zijn erger dan zat zijn? Even los van het feit dat drugs nu illegaal zijn.

Volgens cijfers van de Jellinek-kliniek (cijfers zijn van 2010) zijn in Nederland 477.000 mensen verslaafd aan alcohol. Ruim 36.000 hiervan zijn in behandeling. Het aantal drugsverslaafden bedraagt bijna 140.000. De groep ernstige verslaafden is even groot als bij alcohol: rond de 36.000.

De sigaret kost veel meer levens dan drugs
De sigaret kost veel meer levens dan drugs

Maar nu wordt het interessanter. Hoe zit het dan met doden als gevolg van alcohol- en drugsgebruik? In 2009 stierven 4411 mensen door gebruik van alcohol en 19245 door het gebruik van tabak. Het aantal drugsdoden bedroeg  330 (cijfers: Jellinek-kliniek).

Op het tweede argument, het gezondheidsrisico door drugsgebruik, valt dus ook wel wat aan te merken.

Blijft over het derde argument: de criminaliteit. De consumptie van drugs werkt criminaliteit in de hand, is een veelgehoorde mantra.

Maar de criminaliteit is juist het gevolg van het bestaande verbod op drugs. Wordt het verbod opgeheven, dan daalt de prijs van drugs enorm. Handel wordt minder lucratief en doordat de prijs daalt hoeft de gebruiker minder op het criminele pad om te scoren.

Een van de meest geslaagde projecten die de Nederlandse staat heeft bedacht in de strijd tegen de drugsproblematiek, is de vrije verstrekking van heroïne aan verslaafden.

De klassieke junk was in de jaren tachtig en negentig de grootste onruststoker op het gebied van openbare orde en veiligheid. De veelpleger was van oorsprong heroïnejunk. Door vrije verstrekking is de noodzaak om criminele delicten te plegen voor het scoren van drugs, minder geworden. Dat is slim omgaan met een probleem.

Er komt steeds meer coke  naar Antwerpen
Er komt steeds meer coke naar Antwerpen

Tegenhouden van drugs heeft weinig zin. In ieder dorp in Nederland is zonder enig probleem iedere drug te krijgen. Maandelijks meldt justitie dat er een container met honderden kilo’s coke in beslag is genomen in de haven van Rotterdam. In Antwerpen wordt ieder jaar weer meer coke onderschept. Vorig jaar al 15.000 kilo (!).

Zolang er een markt is, zijn drugs verkrijgbaar. Overal en met het grootste gemak.

Het is verleidelijk om te denken aan het  legalisatie- en/of reguleringsscenario. Als Nederland alle drugs zou legaliseren zou de kwaliteit beter zijn met daardoor minder kans op overlijdensgevallen, zoals xtc-doden. De criminaliteit wordt een stuk minder en de staat bespaart vele honderden miljoenen euro’s.

Een tiende van het huidige budget aan drugsbestrijding zou al genoeg zijn voor hulp aan problematische drugsgebruikers. En bij legalisatie zullen er ongetwijfeld meer problematische gebruikers zijn. Geld kan ook besteed worden aan goede voorlichting op scholen.

Legalisering of regulering zal er waarschijnlijk nooit komen. Zeker niet in het huidige politieke klimaat. De angst voor wat komen gaat is, volkomen begrijpelijk, groot. Gaan mensen massaal aan de dope?

Nederland krijgt ruzie met de andere Europese landen en de grote werkverschaffer die drugsbestrijding heet, komt in zwaar weer. Duizenden mensen raken mogelijk hun baan kwijt. En als dope legaal wordt, hoe gaan we dan de inkoop en productie regelen?

Lastig. Maar met het huidige drugsbeleid is het in ieder geval dweilen met de kraan open.

Een volstrekt andere visie? Graag: mail naar mickvanwely@gmail.com

Aan te raden literatuur: Het utopisme van de drugsbestrijding, Egbert Tellegen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

. De Nederlandse staat voerde eind negentiende eeuw in Nederlands-Indië de opiumregie in

 

 

De xtc-bende van ‘Sinterklaas”

Pillen per post
Pillen per post

De groep verdachten uit Groningen en Drenthe die in april werd opgepakt voor de grootschalige productie en verkoop van xtc, deed dat via een verborgen website, Silk Road. Dat is een soort Markplaats voor drugs en wapens.

Omdat de recherche nog volop bezig is met het onderzoek, wil het Openbaar Ministerie niets zeggen over het onderzoek dat luistert naar de naam Mantia.

Voor zover bekend is het de eerste keer dat verdachten zijn opgepakt die drugs distribueerden via Silk Road. Silk Road is de schrik van justitie. IP-adressen van computers en dus de distributeurs van aangeboden spullen zijn niet te traceren omdat er gebruik gemaakt wordt van het internetnetwerk TOR. Dit netwerk dook ook op bij de Amsterdamse zedenzaak Robert M.

De betaling geschiedt met Bitcoins of BTC: een virtueel betaalmiddel. Coins kunnen ook omgewisseld worden voor cashgeld. Verdachten uit het onderzoek Mantia hebben tijdens verhoren bekend dat ze gebruik maakten van dit netwerk, maar wilden niet vertellen wie dit deed en hoe of waar de Bitcoins werden omgezet in geld.

Onder de zeven verdachten uit Groningen, Onstwedde en Emmen was er één die de pillen draaide. Dat gebeurde in Westerbork. De andere verdachten fungeerden als distributeurs en koeriers. De pillen gingen de hele wereld over. Duitsland was het belangrijkste afzetgebied.

Theo 'De Zwerver' lapte een oude pillenmachine op
Theo ‘De Zwerver’ lapte een oude pillenmachine op

Volgens hoofdverdachte Tele Benoni (roepnaam Theo) van G. (62) uit Emmen zijn er zeker 200.000 pillen geproduceerd. De recherche vond ook vuurwapens en grondstoffen voor de productie van de ’pretpillen’.

Pillen in dvd’s met kerkmuziek.

Hij is 62 en ziet er met zijn lange baard uit als een hippie. De ene compagnon uit zijn drugsnetwerk noemt Theo van G. ’de zwerver’, de ander noemt hem ’Sinterklaas’. Pillendraaier van een bende met een uniek distributiesysteem.

Ze staan op scherp, laat op de avond van 22 november. Agenten in Emmen zijn op zoek naar de autokrasser die de stad al maanden in zijn greep houdt. De agenten zien een man op een bijrijderstoel van een Golfje.

Een vrouw drentelt verdacht om de auto. Is zij of hij de beruchte krasser? Even voor middernacht zetten ze de wagen aan de kant. Met autokrassen blijken ze niets te maken te hebben. Wel met de handel in drugs.

In de wagen liggen honderden xtc-pillen. Bij een kennis in de woning vindt de politie meerdere handvuurwapens, waaronder het ’James Bond-pistool’, een Walther PPK. Ook liggen er meer zakken vol ’pretpillen’. Het is een gelukstreffer. Een mazzeltje.

En het geluk kan niet op. Bij een vrouw uit Musselkanaal treft de politie een notitieblokje aan. De hele administratie van de xtc-bende staat erin. Verkoopcijfers, exportlanden, namen van koeriers. Alles. Het kasboek van de xtc-bende van ’Sinterklaas’. Er staat zelfs een to do-lijstje in.

Op 5 april 2013 valt de politie panden binnen in Groningen, Emmen en Westerbork. In een pand in Westerbork vindt de recherche in een verborgen ruimte een pillenmachine. De eigenaar van het pand zwijgt bij de politie, maar pillendokter Theo van G. uit Emmen praat honderduit.

In zijn huis worden zakken vol xtc gevonden. Voor vijf cent per pil verkocht hij ze. “Ik drukte 3333 pillen per uur”, zegt hij tijdens een verhoor. Het werk was niet zonder gevaar. Als hij de grondstof MDMA bewerkte kwamen er giftige dampen los. “Soms zag ik dan ineens drie pillenmachines”, zegt hij begin april tegen het verhoorkoppel van de recherche.

Van G. vindt zichzelf vooral een hobbyist. Hij tikte de pillenmachine in 2009 op de kop, repareerde het ding en sloeg aan het drukken. Hij vertelt de politie van alles, maar over de website Silk Road dat werd gebruikt voor de verkoop van de drugs, laat hij weinig los.

De recherche weet van andere verdachten dat Silk Road werd gebruikt. Theo vertelt over de Bitcoins, het elektronische betaalmiddel dat werd gebruikt. Maar over het omruilen in echt geld zegt hij niets. Ook wordt voor de recherche niet duidelijk wie de handelswaar op Silk Road plaatste.

xtc in kerkmuziek
xtc in kerkmuziek

Van G. vertelt wel met enige trots hoe de pillen verpakt werden. “We stopten ze in dvd’s met een cover van kerkmuziek. Daar is lang over nagedacht.”

Niet iedereen is zo behulpzaam als ’Sinterklaas’. De Emmenaren Sander V. (33) en Bernd S. (40) bijvoorbeeld, die worden verdacht van deelname aan de xtc-bende, zwijgen. Frans W. uit Groningen intrigeert de recherche ook: hij is de enige van de groep die eerder is gepakt met een xtc-laboratorium. Het blijft een raadsel voor de recherche wie de spullen precies op Silk Road verkocht en wie de bitcoins incasseerde of verzamelde.

Wie erin slaagt in het verborgen netwerk te komen, kan kinderlijk eenvoudig drugs bestellen. Wachten op straat voor de man met de scooter of de auto met het raampje dat omlaag gaat, is straks niet meer van deze tijd.

Justitie erkent het probleem van Silk Road, maar zegt geen idee te hebben van de omvang van de drugshandel via deze site. Er wordt niet gericht gezocht op Silk Road, maar als er aanwijzingen zijn voor handel, treedt justitie op.

Lees hier een interview met de ‘digitale drugsbaas’ van Silk Road in Forbes

42.000 liter GBL: voor schoonmaak of productie harddrugs?

Een partij van 44.000 liter GBL (foto DvhN)

Wat is het nou? 44.000 liter vloeistof voor schoonmaakdoeleinden of grondstof voor de partydrug GHB? De nationale recherche ziet de enorme partij GBL die dit najaar in Roden in beslag werd genomen vooral als drugsgrondstof.

Sinds april staat GHB op de harddrugslijst en zijn voorbereidingshandelingen voor het fabriceren voor de drug dus ook strafbaar. De GBL-zaak geldt als een uniek proefproces. Donderdag behandelde de Asser rechtbank een klaagschrift in de zaak.

Read more

De cokehaven Antwerpen

 

Het record stamt uit 2005

Maar liefst 2100 kilo cocaïne nam de nationale recherche woensdagochtend in beslag, na een actie samen met de Belgische politie en douane. Met recht een witte berg te noemen. De coke was ontdekt in Antwerpen. Toen de lading waarin de drugs zaten gecontroleerd werd afgeleverd in Emmeloord, pakte de recherche vijf Nederlanders op. Het is de grootste vangst sinds 2005 in de ‘cokehaven’ Antwerpen. Hoeveel wordt er doorgaans gepakt in de haven?

Read more

Zeven en acht jaar cel voor ‘cokeboot’

De cokeboot Louise

Oud-scheepswerfhouder Klaas L. uit Meppel is vandaag veroordeeld tot zeven jaar cel voor de smokkel van de 1000 kilo coke waarmee hij in augustus vorig jaar werd gepakt in Southampton. Medeverdachte Mohammed Z. uit Amsterdam kreeg acht jaar opgelegd. Ook voor zoon Robert van Klaas L. pakte het vonnis beroerd uit. Er was  drie jaar tegen hem geëist, maar de rechtbank veroordeelde hem tot vijf jaar cel.

Read more

Brabantse pillenboeren in het Noorden

Het lab zat in een tuinhuisje

Het kleine dorp ligt precies op de grens van Groningen en Drenthe. De bewoners keken verwonderd op toen eind oktober vorig jaar een arrestatieteam van de politie een inval deed in een schuur. Politie en justitie repten triomfantelijk over de ontmanteling van een zeer omvangrijk xtc-lab.

Eén van de mannen die werd opgepakt was Cornelis B. (57) uit Brabant. De ‘chemicus’ was al meermalen veroordeeld voor de productie van xtc en speed. Tot forse straffen. Tussen 1998 en 2011 moest hij achtereenvolgens 4,5 en zes jaar zitten.

Read more

Het proces rond de ‘cokeboot’ van 35 miljoen euro

De cokeboot Louise

Deze week diende in de rechtbank Rotterdam het proces tegen de oud-jachtwerfeigenaar Klaas L. uit Meppel, zijn zoons en de Amsterdammer Mohammed Z. In hun peperdure jacht Louise werd 1000 kilo coke gevonden. De partij zou in het Caribisch gebied in de boot gestopt zijn. De coke bereikte Nederland niet. In Southampton jubelde de Britse politie toen ze de ‘snuif’ uit een geheim compartiment haalde. Dinsdag eiste justitie straffen tot acht jaar tegen de verdachten. Vandaag vroeg de verdediging om vrijspraak.

Het is een scenario voor een dramaserie over een werf. Een gezin van scheepsbouwers raakt in de financiële problemen en besluit om een drugstransport uit te voeren. Maar het is geen verzinsel. Het is waarheid. Maar wie speelde in de ‘drama’ welke rol? En wie zat er werkelijk achter het transport?

Read more

De turbulente carrière van Johannes ‘de Viking’

Een kilo coke en veel wapens

Justitie eiste maandag drieënhalf jaar cel tegen  Johannes V. (57) uit ’t Zandt (Groningen).  Bij Johannes ‘De Viking’ werden een kilo coke, een hennepkwekerij, wapens en dertig kilo zwaar vuurwerk gevonden. V. kent een bijzondere historie. En: hij staat als slachtoffer op de cold case lijst van de noordelijke recherche. Voor een bomaanslag.

Read more

Groene industrie krijgt klappen

De wiet tiert welig

Tegenvallers voor de wiettelers in het Noorden. In de afgelopen weken zijn er in Groningen en Drenthe veel grote kwekerijen opgerold. Zeven plantages met meer dan 1000 planten ontmantelde de politie.

De grootste was een kwekerij in Marum (Gr): 1600 planten. In Nieuw-Amsterdam (Dr) deze week moest een teler teleurgesteld constateren dat hij de wiet in zijn fabriekje met 1400 planten niet meer kan oogsten.  Een eindje verderop in Klazienaveen (Dr) hielden lampen 1300 wietplanten warm. Totdat de politie kwam.

De totale oogst van de politie: 8600 planten in vier weken. De opbrengst van zoveel  geoogste planten bedraagt zeker een half miljoen euro. En de 8600 zijn alleen de planten van ‘1000 plus’  kwekerijen. Later deze week de totale stand voor Groningen, Drenthe en Friesland voor de eerste drie maanden.

Is het de crisis die de teelt stimuleert? Rechercheurs zeggen dat er zoveel leegstand is door de crisis, dat eigenaren van panden sneller zaken doen met een dubieuze huurder. Kan.