Start proces tegen Drentse ‘moordbroers’ (update onderaan)

De moord op Jan en Greet Veenendaal (copyright)
De moord op Jan en Greet Veenendaal (copyright)

In Assen start vandaag het proces (pro forma) tegen de ‘moordbroers’ uit Hoogeveen, Admilson (29) en Marcos R. (28). De twee is drie keer moord in vereniging ten laste gelegd, op Berend Smit uit Dwingeloo (nov 2012) en Jan en Greet Veenendaal uit Exloo (juli 2013). De broers zijn volgens het OM aanwezig bij de behandeling van hun zaak.

Kort voor hun aanhouding begin maart had de politie nog vrijwel niets aan bewijs tegen de twee. Dankzij een truc en het feit dat de broers nogal praatgraag waren kon de politie ze alsnog oppakken.

De NRC meldde nog een aardig nieuwtje dit weekend. Admilson R. probeerde kort na zijn arrestatie te ontsnappen. Ver kwam hij niet. De twee hebben inmiddels een volledige bekentenis afgelegd. Ze pleegden de moorden omdat ze platzak waren.

Lees hier de onthullingen in DvhN over de arrestatie en het verleden van de broers (5 maart) en de wijze waarop ze gepakt konden worden (3 april) :

Drentse moorden A

Drentse moorden B

Moordbroers

Lees ook het interview met de dochter van het omgebrachte echtpaar uit Exloo: In één klap beide ouders kwijt

UPDATE De advocaten van de broers R. hebben bij de rechtbank aangegeven dat ze een traumadeskundige en een neuropsycholoog willen oproepen als getuigendeskundigen. Volgens de advocaat van Admilson kan zijn oorlogsverleden een trauma hebben veroorzaakt.

site SpongDe raadsman van Marcos R. , Gerard Spong, wil een specialist op het gebied van neuropsychologie horen. Hij noemde het onbegrijpelijk dat twee broers zonder antecedenten zomaar ineens zijn gaan moorden. Mogelijk is er iets mis met hun hersens. Spong vindt het ook van groot belang dat de biologische ouders van de broers in Brazilië worden gehoord.

Marcos en Admilson zouden verschrikkelijke zaken hebben meegemaakt in hun jeugd. Zo werden ze op hun vierde en vijfde gescheiden van hun twee andere broers.

Spong nam een voorschot op de strafeis. Hij noemde levenslang niet irreëel. En daarom moet volgens hem alles uit de kast gehaald worden om te achterhalen wat de broers ertoe bracht om te moorden.

Een bijzondere rol is weggelegd voor een bankje ergens bij Exloo. Admilson S. zou hier stemmen hebben gehoord die hem opdroegen te moorden. Op het bankje zou ‘Devil’ staan. Het bankje is nog niet gevonden. De  advocaten van Admilson willen dat hun cliënt de mogelijkheid wordt gegeven om onder politiebegeleiding de bank op te zoeken.

Het proces gaat op 5 augustus verder. De verdachten gaan nog naar ter observatie naar het Pieter Baan Centrum (PBC).

NB: de rechtbank heeft de verzoeken van de advocaten afgewezen. De rechtbank vindt dat het PBC nu aan zet is. Pas daarna moet blijken of aanvullend onderzoek nodig is.

Exloo: in één klap beide ouders kwijt

De moord op Jan en Greet Veenendaal (copyright)
De moord op Jan en Greet Veenendaal (copyright MvW)

Jan en Greet Veendendaal (beiden 77) uit Exloo werden vorig jaar in hun woning omgebracht. Dochter Marjan raakte in één klap beide ouders kwijt. ,,Het leven is eindig voor iedereen. Maar moest dat op deze manier?’’

Vanaf de dag dat haar ouders dood in hun woning in Exloo zijn gevonden, wist dochter Marjan Veenendaal (48) dat ze vermoord waren. ,,Ze stonden midden in het leven. Zelfmoord kon gewoon niet. Ook al leek het er misschien op.’’

Jan en Greet Veenendaal vonden het jammer dat dochter Marjan in 2011 vertrok naar Ameland. Ze verruilde haar werk in Dierenpark Emmen voor een baan op het waddeneiland. Marjan werd boswachter. Haar woning aan de rand van Nes staat in een prachtige, bosrijke omgeving.

Toen Marjan nog in de omgeving van Exloo woonde, zag ze haar ouders bijna wekelijks. ,,Ik ben in Exloo grootgebracht. Mijn ouders woonden sinds 1973 in de bungalow aan de Bosrand. Ze hebben het huis laten bouwen.’’ Jan werkte bij de machinefabriek Porter in Klazienaveen, gespecialiseerd in koppelingen en schijfremmen. Greet was lerares op huishoudschool in 2e Exloërmond.

De twee waren actieve zeventigers. Greet tenniste bij de plaatselijke club, Jan deed dat tot voor kort ook, maar door een slechte knie ging dat niet meer. Ze maakten reizen over de hele wereld. Naar Florida, Hawaï. ,,Nu stond een reis gepland naar Vietnam. Geef ze eens ongelijk. Ze hadden hard gewerkt en genoten nu.’’

Eind juli vorig jaar was het warm. Tot in de late uren zaten mensen buiten. Waarschijnlijk zaten Jan en Greet op het terras achter hun slaapkamer van de bungalow aan de Bosrand. ,,Het waren echte buitenmensen. Moeder zat er vaak met een wijntje en pa met een blikje bier.”

Op 28 juli belde Marjans broer Marten uit Duitsland bezorgd op. Hij kreeg zijn ouders niet te pakken. ,,Ik zei nog: joh, ze zijn aan het fietsen. Toen probeerde ik ze te bellen en hoorde een bericht op de voicemail. Die spraken ze normaal gesproken nooit in. Ik wist meteen dat het mis was en belde 112.’’

Marjan Veenendaal (copyright MvW)
Marjan Veenendaal (copyright MvW)

Marjan belde ook haar vriend Pietjaap, die aan de wal was voor zijn werk. Hij ging samen met de politie naar de woning. ,,Die vonden mijn ouders. Pietjaap riep gelijk: dit is moord!’’

De wereld van Marjan stortte in. ,,Ik moest mijn broer in Duitsland bellen dat ze vermoord waren en mijn kinderen uitleggen wat er was gebeurd met opa en oma. Daar sta je dan ineens op een uitvaart met je broer. Twee kisten naast elkaar.’’

Gevoelens van boosheid en onbegrip overheersten. ,,We hebben onze ouders op een heel onwaardige manier verloren en konden niet eens afscheid van ze nemen. Dat is keihard. Dat je ineens beide ouders kwijt bent, is niet te bevatten. Je bent in een keer wees. Het leven is eindig voor iedereen, maar moest dat op deze manier?’’

Bizar is dat de daders een aantal uren met het echtpaar in de woning hebben doorgebracht. Om twaalf uur ’s nachts is nog op de laptop van het echtpaar ingelogd. ,,Om die tijd lagen mijn ouders normaal te slapen.’’

Jan heeft om twee uur ’s nachts de voicemail van de telefoon ingesproken, zo bleek uit onderzoek. Met de mededeling dat ze drie weken op vakantie gingen. De daders wilden het misdrijf waarschijnlijk verdoezelen, wellicht om tijd te winnen.

,,Ik vraag me af hoe mijn ouders de laatste uren hebben doorgebracht. Hebben ze geleden? Hadden ze angst? Mijn vader kennende heeft hij een scenario bedacht om levend uit de situatie te komen. Ik denk ook dat hij probeerde de regie te houden.’’

Marjan sprak met buren. Een week voor de moord was er ingebroken bij de achterburen. Misschien waren het dezelfde daders. ,,Op een gegeven moment ga je zelf rechercheren. Iedereen is verdachte. Je gaat nadenken: waar was jij? Wat deed hij toen?’’

Het huis van het echtpaar Veenendaal
Het huis van het echtpaar Veenendaal

In het dorp deden de wildste geruchten de ronde. Jan en Greet zouden zeer vermogend zijn en met insuline zijn omgebracht. ,,Dat is confronterend en erg vervelend. Mijn ouders hebben alles zelf opgebouwd en waren helemaal niet rijk.’’

Er zijn waardevolle spullen uit de woning verdwenen en met een bankpas is een dag na de vondst van het echtpaar gepind in Assen. Toch sprak de politie niet van moord. Er waren geen sporen van inbraak en de doodsoorzaak van Jan en Greet was niet vast te stellen.

,,Ik had van de daken willen schreeuwen dat mijn ouders vermoord waren, maar kon dat niet doen. Voor de buitenwereld leek het alsof de politie weinig deed, maar al die tijd hebben rechercheurs hard doorgewerkt. Ik snap die tactiek wel en ben erg over ze te spreken. Ik ben goed op de hoogte gehouden van alle ontwikkelingen.’’

Pas in januari hoorde Marjan van de politie dat Jan en Greet met zekerheid moedwillig waren omgebracht. Toen lagen het sectierapport en andere forensische rapportages bij de politie.

Meteen nadat in Hoogeveen maandagavond de broers Admilson (29) en Marcos R. (28) waren opgepakt voor de dubbele moord in Exloo en op Berend Smit in Dwingeloo, werd Marjan geïnformeerd over de arrestatie.

De verdwenen laptop van het echtpaar
De verdwenen laptop van het echtpaar

,,Mooi dat er twee mensen minder zijn die kwaad kunnen doen, dacht ik. Maar erg opgelucht was ik niet. Eerder gematigd blij. Het zijn verdachten, er komt nog een heel onderzoek achter vandaan.’’

Dit jaar begint het proces tegen de verdachten. Marjan zit er niet op te wachten. ,,Krijg je die ellende weer. Ik weet niet of ik er naar toe ga. Of dat ik iets ga zeggen. Dat moet ik nog met mijn broer bespreken.’’

Nabestaanden hopen vaak dat ze na de verhoren of tijdens het proces in de rechtbank antwoord krijgen op hun vragen. ,,Ik vraag me af of duidelijkheid ook bevredigend kan zijn. Maar ik vraag me ook af: wil ik wel alles weten? Marjan wordt even boos. ,,Stelletje oetlullen. Ze hebben zo veel ellende aangericht. Schandalig. Ze zagen geen andere uitweg dan moord.’’

Marjan zegt kapot te zijn en probeert zich met familie en kinderen in deze lastige periode staande te houden. ,,Emoties gaan op en neer. Andere moordzaken komen nu ineens dichtbij. Je realiseert je hoe families verschrikkelijk hebben geleden. Zoals de familie van Marianne Vaatstra en de weduwe van Berend Smit.’’

Exloo heeft een heel andere betekenis voor Marjan gekregen. ,,Exloo is niet meer het Exloo waar we onbezorgd zijn opgegroeid. Het is verschrikkelijk nu in het ouderlijk huis rond te lopen. Het is een zielloos huis.’’

Door Mick van Wely en Willem Dekker

Info of reageren? mickvanwely@gmail.com

NB. De foto’s van Marjan en de ouders zijn specifiek verstrekt aan Dagblad van het Noorden. Op verzoek van de familie: niet kopiëren zonder toestemming van Mick van Wely of M. Veenendaal 

Verdachte van moorden ex-militair

Berend Smit uit Dwingeloo
Berend Smit uit Dwingeloo

Eén van de twee Hoogeveeners die maandag zijn opgepakt voor de moord op Berend Smit uit Dwingeloo en het echtpaar Veenendaal uit Exloo, was militair in Afghanistan.

Admilson R. (29) werkte op de Johannes Postkazerne in Havelte en was onder meer duiker. Hij is twee keer uitgezonden naar Afghanistan. In 2010 veroorzaakte hij met een maat een ontploffing in een Bushmaster, een gepantserd voertuig bestand tegen bermbommen. Hem werd onzorgvuldigheid verweten, maar zijn zaak werd geseponeerd. In 2012 verliet R. het leger.

Admilson en zijn broer Marcos (28) werden maandagavond door een arrestatieteam in hun koopwoning aan de Hoofdstraat in Hoogeveen opgepakt. De geadopteerde Brazilianen worden verdacht van de moord op Berend Smit (55) en de dubbele moord op Jan en Greet Veenendaal (77).

Berend Smit werd op 4 november 2012 doodgeschoten in een bos bij Spier, toen hij daar zijn hondjes uitliet. Dagblad van het Noorden meldde eerder al dat Smit is doodgeschoten met een specifiek wapen dat wordt gebruikt in het leger. Mogelijk een Glock 17. Bij de arrestatie van de broers is geen vuurwapen gevonden.

Op de plek waar Smit werd doodgeschoten vond de recherche dna van de vermoedelijke dader of daders. Het dna werd gecheckt in de landelijke databank, maar gaf geen match. Het Nederlands Forensisch Instituut gaat nu kijken of het dna van de verdachten overeenkomt met het dna dat in het bos werd gevonden

Het lichaam van Smit lag op 30 meter van een druk bewandeld pad
Het lichaam van Smit lag op 30 meter van een druk bewandeld pad

De telefoon van de doodgeschoten Smit straalde op 4 november 2012 kort na de moord nog een zendmast aan in Hoogeveen, de woonplaats van de verdachten. Daarna kwam er geen signaal meer.

De politie had de broers R. al langer in beeld als verdachten voor de moord op Berend Smit. Maandagavond raakte het onderzoek in een stroomversnelling na ontwikkelingen in het onderzoek naar de moord op het echtpaar Veenendaal uit Exloo. De politie besloot toen om de broers op te pakken. De gearresteerde broers hebben geen noemenswaardig justitieel verleden.

Het vermoedelijke motief voor de moorden op Jan en Greet Veenendaal en Berend Smit is volgens de politie roof. Uit de woning van het echtpaar waren telefoons, een iPad en een bankpas meegenomen. Met de pas is in Assen gepind. De twee verdachten probeerden de moord op zelfdoding te laten lijken. Ook met de bankpas van Berend Smit is gepind.

Ciska, de vriendin van Berend
Ciska, de vriendin van Berend

De vriendin van Berend Smit werd maandag kort na de inval in de woning van de broers geïnformeerd over de aanhouding. ,,De arrestatie is mooi en hoopgevend, maar ik hou een slag om de arm. Eerst maar eens zien hoe het onderzoek nu loopt’’, aldus Ciska Postma.

Lees hier het interview met de dochter van het vermoorde echtpaar in Exloo

Lees vandaag meer in Dagblad van het Noorden

info? mickvanwely@gmail.com

Arrestaties moorden Exloo en Dwingeloo

Nieuws over de moordzaken
Nieuws over de moordzaken

Een bizarre ontwikkeling in de onderzoeken naar de moorden op Berend Smit (Dwingeloo) en Jan en Greet Veenendaal (Exloo). Vannacht heeft een arrestatieteam in Hoogeveen twee broers van 28 en 29 opgepakt op verdenking van betrokkenheid bij de moorden uit 2012 en 2013.

Check op DvhN (Mick van Wely en Willem Dekker) alle laatste ontwikkelingen.

Meer over de Drentse moorden

In Dagblad van het Noorden verschijnt woensdag een uitgebreide productie over de aanhouding van de verdachten voor de moorden in Exloo en Dwingeloo. Met reacties uit de flat in Hoogeveen waar de broers R. wonen die maandagavond door een arrestatieteam werden aangehouden, een verhaal over het onderzoek naar de dubbele moord in Exloo en nieuws over de twee verdachten. Vrijdag volgt een groot interview met de kinderen van het vermoorde echtpaar Veenendaal uit Exloo.

mickvanwely@gmail.com

 

 

Mogelijk roofmoord in Exloo

Het huis van het echtpaar Veenendaal
Het huis van het echtpaar Veenendaal

Een raar verhaal in Exloo. Het echtpaar Veenendaal wordt eind juli thuis dood aangetroffen. De doodsoorzaak is volstrekt onduidelijk, maar er lijkt sprake van zelfdoding. Toch zijn er redenen om te denken dat derden de hand hebben gehad in de dood van Jan en Greet (77).

De Bosrand heet de straat waaraan de ruime bungalow van het echtpaar staat. Een toepasselijke naam voor de verharde weg die grenst aan een bosrijk gebied.

Op 28 juli bellen de kinderen van het echtpaar ongerust de politie als ze dagen niets van hun ouders hebben gehoord en een kijkje nemen in het huis. Jan en Greet liggen dood op hun bed.

In eerste instantie denkt de politie aan zelfmoord. Maar de doodsoorzaak is volstrekt onduidelijk. Een eerste schouw levert geen duidelijkheid op, een tweede evenmin en ook sectie brengt geen helderheid.

Verdachte omstandigheden zijn er wel.

De kinderen luisteren de voicemail van het echtpaar dat al 38 jaar aan de Bosrand woont af. ‘We zijn op vakantie’, meldt het telefoontoestel. Dat is vreemd: de kinderen weten niets van een vakantie en bovendien, zo concluderen de kinderen, klinkt de boodschap wat curieus. De manier van praten roept vragen op: past niet bij Jan en Greet.

Zelfmoord lijkt voor de nabestaanden vrijwel onmogelijk, Niets wees er bij de twee op dat ze een einde aan hun leven wilden maken. Er ligt ook geen afscheidsbrief. Dat is merkwaardig.

Er is meer. Of beter gezegd: minder. Uit de woning missen spullen. Onder meer een laptop, Ipad, fotocamera en twee telefoontoestellen. De recherche kamt het hele huis uit, maar de goederen worden niet gevonden.

De verdwenen laptop van het echtpaar
De verdwenen laptop van het echtpaar

Als het in het dorp al gonst van de geruchten, besluit de politie de vondst publiek te maken. Dat is op vier augustus. De politie zegt een misdrijf niet uit te sluiten. Burgemeester Marco Out informeert dorpelingen over het politieonderzoek.

De recherche draait dan overuren. Het jaar telt op dat moment al twaalf moord- en doodslagzaken in het district Noord (Groningen, Drenthe en Friesland). Twaalf zaken met veertien slachtoffer in exact een half jaar tijd. Ongekend voor het Noorden dat jaarlijks doorgaans 8 dodelijke slachtoffers van misdrijven telt.

Is er iemand in de woning geweest? De technische recherche zoekt, maar kan niets vreemds vinden. Geen sporen van een onbekend persoon en ook geen sporen van een inbraak. Toxicologisch onderzoek op de lichamen van het echtpaar levert evenmin iets op.

Zijn Jan en Greet overvallen en gedwongen hun voicemail in te spreken om vroegtijdige ontdekking van een mogelijk misdrijf te voorkomen? Zijn ze daarna omgebracht?

De politie zegt nog steeds een misdrijf niet uit te sluiten. De hoop is dat iemand zich meldt met informatie over de verdwenen spullen.

Als blijkt dat de twee inderdaad zijn omgebracht, zou dat de vierde meervoudige moord zijn dit jaar in het Noorden, na de moord op Gudrun Kuster en Trevor Griffiths (Groningen, 18 januari), het echtpaar Westra (Groningen, 6 maart),  en op de kinderen Jasper, Marijn en Seth (Schoonloo, 9 september).

Mick van Wely

Informatie of reageren? mickvanwely@gmail.com

 

 

 

 

 

Eind juli schakelden de kinderen van Jan en Greet Veenendaal de politie in omdat hun ouders thuis dood waren aangetroffen.