In de NRC stond zaterdag een verhaal over de onopgeloste, Rotterdamse prostitutiemoorden. Zonder nieuws overigens: al in 2013 was bekend dat zeer waarschijnlijk één persoon verantwoordelijk zou zijn voor vijf gruwelijke moorden eind vorige eeuw. Het moet iemand geweest zijn die knettergek was en handig met messen. Types als ‘Stip’ en ‘de Uitbener’.
In 2013 ontdekte het cold case team Rotterdam dat er bij vijf prostitutiemoorden in Rotterdam overeenkomsten waren tussen de manier waarop de vrouwen gedood, of liever gezegd geslacht waren. Met dat nieuws kwamen destijds Dagblad van het Noorden en Nieuwsuur.
Het jaar erop bleek er technische ondersteuning voor de theorie: niet alleen dus overeenkomsten qua werkwijze van de dader en omstandigheden waaronder de vrouwen waren aangetroffen, maar ook wat betreft sporen. Het wachten is nu op echt nieuws in dit ongelooflijk spannende onderzoek, namelijk de aanhouding van een verdachte.
In de jaren negentig had Groningen een nare reputatie. Het aantal onopgeloste moorden groeide gestaag. Veel van deze cold cases waren prostitutiemoorden.
De recherche arresteerde in november 2001 Willem van Eijk: het Beest van Harkstede. De ex-tbs’er die in de jaren zeventig twee vrouwen had vermoord, kon het moorden niet laten. Hij werd voor drie prostitutiemoorden veroordeeld tot levenslang.
‘Gekke Willem’ (zie foto) wordt in augustus 75 en is daarmee een van de oudste tot levenslang veroordeelde gedetineerden. Recordhouder qua levensjaren is Juan Nuri, die zijn ex doodschoot in een kapsalon in Gilze-Rijen in 1997. Hij is 77. Voor het boek Levenslang sprak ik hem in 2013. ‘Ik hoef er niet meer uit. Ik woon hier. Dit is mijn huis’, zei hij over zijn leven ‘binnen’.
De dag dat forensisch specialisten op het terrein rond de boerderij van Van Eijk in Harkstede zochten naar menselijke resten, was ongekend spannend. Met een verrekijker kon je vanaf de dijk aan de roeibaan het graafwerk van een afstand goed zien.
Drie zaken opgelost dus met de veroordeling van de hooibergbouwer, maar andere bleven ‘koud’. Zoals de moord op de prostituee Antoinette Bont uit Groningen. Eind 1995 werden haar romp in een kanaal in Groningen en haar ledematen in een stroompje in Drenthe gevonden. Ze was opvallend goed in stukken gehakt, concludeerde de recherche. Er waren zelfs een soort proefsneden gemaakt. Alsof iemand echt kennis van zaken had. De moord is nooit opgelost.
In het prostitutiecircuit dook de naam op van een man die als levensgevaarlijk werd omschreven. Een gek. Een ex-tbs’er die zeer gewelddadige kon zijn en eerder zijn ex-vrouw in brand had gestoken. Zijn bijnaam was ‘Stip’.
Geen vergezochte bijnaam. Op zijn voorhoofd prijkte een grote rode stip. Midden jaren negentig was hij dakloos en hing rond in Groningen. Stip had een maat die uitbener was: de man werkte in slachterijen en was ook fervent bezoeker van straathoeren. Nog steeds komen mails binnen over deze twee.
‘Stip’ komt voor in een moorddossier. Nog een gruwelijke moord die opvallend veel overeenkomsten had met de zaak Bont. De moord op de Groninger coffeeshophouder Harry Roo. Ook zijn in stukken gehakte lichaamsdelen doken op in wateren in augustus 1995. Bij het verpakken was hetzelfde rode touw gebruikt. De oud-compagnon van Roo, Henk E. ,werd opgepakt en veroordeeld voor de moord. Maar nog altijd houdt de recherche er rekening mee dat iemand anders het lijk van Roo in stukken hakte.
Diepgaand en langdurig onderzoek in de afgelopen vijf (!) jaar naar meer overeenkomsten tussen de moorden op Roo en Bont leverde niets op. Dat was relevant, want als de twee op dezelfde wijze aan stukken waren gehakt of gesneden, dan zou de moord op Bont alsnog opgelost kunnen worden.
Afgelopen week hoorde ik het teleurstellende bericht van het OM Noord-Nederland: zaak gesloten. Het onderzoek is afgerond zonder resultaat.
Terug naar Stip. De man die vaste bezoeker was van tippelaarsters in Groningen, Den Haag en Rotterdam was korte tijd verdachte van de moord op Roo. In het dossier van de zaak Roo staan bijzondere passages over de man. Hij zou een groot bedrag hebben gekregen voor het in stukken hakken van het lichaam van Roo en verkast zijn naar Zuid-Amerika.
Iemand suggereerde dat de moordenaars van Roo na het afmaken van de coffeeshophouder met de centen die ze als beloning kregen, een feestje bouwden met een hoer. Deze prostituee, Bont, zou daarna om wat voor reden dan ook vermoord zijn door een van hen of alle twee.
Leden van het Rotterdamse cold case team bezochten een paar jaar geleden hun collega’s in het Noorden. Ze waren er voor de zaak Bont. Was er dan toch een mogelijke link met de moorden in Rotterdam?
Ik moest weer denken aan Stip en de uitbener toen ik werd gewezen op het verhaal in de NRC zaterdag. De vrouwen waren zwaar bewerkt met messen. Uitbeenmessen en kartelmessen die in slachterijen worden gebruikt.
Zou Stip of zijn maat met de moorden te maken kunnen hebben gehad? Het is puur gissen, er is namelijk geen enkele aanwijzing voor. Tussen de bezoekers die drugsverslaafde en weinig aantrekkelijke tippelaarsters bezoeken zitten veel aparte vogels.
Stip is inmiddels dood. Koos de G. was zijn echte naam. Of de uitbener nog leeft weet ik niet. Misschien heeft het cold case team in Rotterdam ooit wel eens gekeken naar de twee. Het zou geweldig zijn als bijna 30 jaar na de gruwelijke moorden in Rotterdam de moordenaar alsnog wordt gepakt. Het siert de club rechercheurs dat ze zoveel tijd in het onderzoek steken. Ik zou thuis een fles champagne opentrekken bij een aanhouding.
Ligt de moordenaar misschien op het kerkhof? Dat kan heel goed. Ook dan zou je na een dna-match een streep kunnen zetten door de gruwelijke vijf. Ik gok op een doorbraak. Dit jaar nog.
Tips? Mail naar m.van.wely@telegraaf.nl