Deze week in de gastcolumnrubriek HetPleidooi een bijdrage van de advocate Esther Vroegh. Vroegh staat één van de Polen bij die verdachte is in de Tilburgse taximoord: één van de meest spraakmakende moordzaken van 2010. De zaak dient deze donderdag en vrijdag voor de rechtbank in Breda.
Anand in Opsporing Verzocht
Op 9 oktober 2010 werd in Kaatsheuvel een taxi aangetroffen met op enkele meters afstand in een sloot het lichaam van de 37-jarige taxichauffeur Anand Radj Ramdin. De man bleek met zeven kogels om het leven te zijn gebracht. Roof? Daar leek het niet op. De portemonnee en IPhone van Anand werden in de buurt van de taxi teruggevonden.
Drie Polen waren gefilmd toen ze in de taxi van Anand stapten. Opvallend genoeg een taxi die niet in de eerste rij stond, maar een taxi die verderop in de rij geparkeerd was. Eén van de Polen vluchtte na de moord via Parijs naar Polen. Daar werd hij opgepakt en overgedragen aan justitie in Nederland. Later werden twee medeverdachten aangehouden.
Twee (vele) bijzondere aspecten aan de Tilburgse taximoordzaak: de moord zou gepleegd zijn om rascistische redenen en justitie zette een informant in om één van de Polen te laten praten. Mede over dit laatste aspect schreef Vroegh deze column: HetPleidooi
Brandpunt ging naar Polen voor de Tilburgse taximoord en maakte dezereportage
In de gastcolumnrubriek Het Pleidooi dit keer een bijdrage van Mr. Esther Vroegh van Mesland & Vroegh Advocaten in Haarlem. Vroegh staat één van de drie Poolse verdachten bij van de Tilburgse taximoord. De topadvocate deed eerder de Snelkookpan-moord, de Purmerendse kindermoorden en stond de Hells Angels bij in de Acroniem-zaak.
Mr. Esther Vroegh
De Tilburgse taximoorden
A.s. donderdag en vrijdag dient eindelijk de inhoudelijke behandeling van de moord op een taxichauffeur die op 9 oktober 2010 heeft plaatsgevonden in Kaatsheuvel. Na heel wat speurwerk zijn er de afgelopen maanden drie Polen gearresteerd, waaronder mijn cliënt.
Ogenschijnlijk lijkt dit een overval, zoals er zovelen worden gepleegd maar dan een met een dramatische dodelijke afloop. Echter, na overname van de vorige advocaat, en na grondige bestudering van het dossier viel mij een aantal zaken op.
Ten eerste zijn er geen goederen weggehaald, dus niet de (dure) taxi van het slachtoffer, noch zijn Iphone, zijn navigatie, geld of andere eigendommen. Dat is eigenaardig want inherent aan een overval is het feit dat er spullen van een ander worden weggehaald tenzij de dader(s) gestoord zijn. Maar daar blijkt niets van in het dossier, immers: er zijn geen ooggetuigen die kunnen verklaren wat er gebeurd is en wie ze gezien hebben.
Een fatale rit
Wat verder opvalt, is dat de eerst aangehouden verdachte, Adrian W. , zowel bij de Poolse autoriteiten als in het cellencomplex tegenover een undercover agent een volledige bekentenis aflegt.
Een undercover is een politieambtenaar die zich voordoet als celgenoot of zelfs als een maatje en lotgenoot en op deze wijze probeert informatie te verkrijgen en bewijs te verzamelen. Deze operaties zijn vaak riskant. Zeker in juridische zin. Want wanneer legt iemand in alle vrijheid een verklaring af en wanneer worden hem woorden in de mond gelegd of wordt hij uitgelokt om informatie prijs te geven?
In een officieel verhoor liggen die gevaren minder voor de hand omdat de verdachte dan ook formeel te kennen wordt gegeven dat hij het recht heeft om te zwijgen en geen medewerking te verlenen. De infiltrant mag een verdachte niet uitlokken en niet handelen in strijd met het Tallon-criterium en het provocatieverbod. Volgens justitie is dat natuurlijk niet gebeurd; de verdachte en zijn raadsman zullen daar waarschijnlijk anders over denken. De rechtbank zal zich over de moeilijke vraag moeten buigen wat de validiteit is van de bekentenissen van deze verdachte.
Vaststaat dat de drie verdachten in de taxi zijn ingestapt en die taxi op zeker moment hebben verlaten. Maar:
Wie heeft er geschoten en wie wisten van tevoren dat er een doorgeladen pistool in de auto voorhanden was?
Was er een gezamenlijk plan om de chauffeur van het leven te beroven en hebben een of meerdere verdachten daar uitvoering aan gegeven?
Of richtte dat plan zich enkel op het beroven van de taxichauffeur?
Maar waarom zijn de goederen dan niet meegenomen?
De officier van justitie zal ook zeker bepleiten dat degenen die wellicht niet geschoten hebben, zich in ieder geval niet gedistantieerd hebben van het gebeuren. Andere vraag is of de andere verdachte(n) de schutter hadden kunnen weerhouden van zijn dodelijke actie. De feitelijke en juridische vraag die de rechtbank zal moeten beantwoorden, is of het zich distantiëren van de moord c.q. doodslag überhaupt (praktisch) mogelijk was?
Al met al, ondanks de vreselijke ellende voor de familie, nabestaanden en collega’s van het slachtoffer, een feitelijk en juridisch interessante kwestie.
De advocaat Wim Anker zei het al: de Groninger hiv-zaak is uniek en enig in zijn soort. Wat dat betreft sluit de inhoud van het arrest van de Hoge Raad van vandaag aan bij de eerdere ontwikkelingen.Wéér een verrassende wending.
Tegenvallers voor de wiettelers in het Noorden. In de afgelopen weken zijn er in Groningen en Drenthe veel grote kwekerijen opgerold. Zeven plantages met meer dan 1000 planten ontmantelde de politie.
De grootste was een kwekerij in Marum (Gr): 1600 planten. In Nieuw-Amsterdam (Dr) deze week moest een teler teleurgesteld constateren dat hij de wiet in zijn fabriekje met 1400 planten niet meer kan oogsten. Een eindje verderop in Klazienaveen (Dr) hielden lampen 1300 wietplanten warm. Totdat de politie kwam.
De totale oogst van de politie: 8600 planten in vier weken. De opbrengst van zoveel geoogste planten bedraagt zeker een half miljoen euro. En de 8600 zijn alleen de planten van ‘1000 plus’ kwekerijen. Later deze week de totale stand voor Groningen, Drenthe en Friesland voor de eerste drie maanden.
Is het de crisis die de teelt stimuleert? Rechercheurs zeggen dat er zoveel leegstand is door de crisis, dat eigenaren van panden sneller zaken doen met een dubieuze huurder. Kan.
Precies 15 jaar geleden op vrijdag 21 maart werd in haar woning aan het Van Brakelplein in Groningen het lichaam van de psychologe Els Slurink gevonden. Een steek in haar hart maakte een einde aan het leven van de Groningse. Wie pleegde de moord op deze ambitieuze vrouw? En waarom is het zo’n ontzettend complexe zaak?
Het Van Brakelplein is een fraai plein aan de zuidwest-rand van het Groninger stadscentrum. Als Els Slurink uit de raam van haar benedenwoning naar buiten kijkt, ziet ze op heldere dagen de zonnestralen spelen met het water van de vijverfontein. Studenten luieren in het gras en in de drukte van de stad lijkt ver weg.
Het is één van de cold case -zaken die mij het meest fascineert: de onopgeloste moord op de Groningse Els Slurink (33). Volgende week woensdag, op 21 maart, is het precies 15 jaar geleden dat ze dood werd aangetroffen in haar woning aan het Van Brakelplein in Groningen. Volgende woensdag een uitgebreid verhaal over deze zaak hier op mickvanwely.nl.
Wie heeft informatie over deze moordzaak? Graag mailen naar mickvanwely@gmail.com
Kijk voor meer cold case zaken naar de rubriek ColdCase
Met maatje en collega Bas van Sluis genomineerd voor de prijs De Tegel in de categorie nieuwsjournalistiek. De Tegel is de hoogste waardering voor de beste journalistiek in 2011, zoals de jury het omschrijft.
De nieuwsproductie betrof de reeks verhalen over misstanden in de jacht in Drenthe. Over jagers die op grote schaal vossen en roofvogels vergiftigden om zo de concurrent uit te schakelen. Zo werden fazanten niet opgegeten en hadden de jagers tijdens hun bedrijfsuitjes wat te schieten.
De geliefde fazant
We hebben een jaar lang onderzoek gedaan en ons verdiept in de wereld van de jacht. In sloten gelegen, veel boze betrokkenen aan de telefoon ondervraagd en ons vooral verbaasd.
Na een jaar publiceerden we een groot bijlageverhaal en veel vervolgverhalen. Hard werken, maar ook veel plezier gehad. En dat is belangrijk in de journalistiek.
Wij wensen de andere twee genomineerden in de categorie Nieuwsjournalistiek EenVandaag en Nieuwsuur erg veel succes! En natuurlijk ook de genomineerden in de overige categorieën.
Hieronder het bijlageverhaal waar het mee begon en het bijbehorende nieuwsverhaal:
Moeten ouders slachtoffers Robert M. spreekrecht krijgen?
1. Ja natuurlijk. Ook al heeft de Hoge Raad eerder anders beschikt
2. Eigenlijk wel, maar het kan helaas juridisch nog niet.
3. Nee. Spreekrecht is er alleen voor slachtoffers zelf of hun nabestaanden
Deze vraag met mogelijke antwoorden staat op de site van Elsevier. Antwoord twee slaat, hoe simpel ook, de spijker op de kop.
Volgens mij is er niemand in Nederland die de ouders in deze verschrikkelijke zedenzaak niet het recht gunt om te praten. Te vertellen welk leed hen heeft getroffen. Ook Wim Anker niet.
Maar daar gaat het niet om.
De Balans
Anker heeft het belang van zijn cliënt te verdedigen. Hij is bovendien iemand die principes predikt in en buiten de rechtszaal. Nadrukkelijk wijst op de regels van het spel en ze naleeft. Daarom kan hij niet akkoord gaan met het besluit van de rechtbank om de ouders het spreekrecht te gunnen. Het mag namelijk volgens de huidige regels niet. Uitbreiding van het spreekrecht is vooral een taak van de wetgever. En niet van de rechter.
Ook niet bij zo’n verschrikkelijke zaak als de Amsterdamse zedenzaak.
In het besluit van de rechtbank de ouders toch het spreekrecht te geven, schuilt een visie. Een in de ogen van Anker en zijn cliënt subjectieve visie. Wraking van de rechtbank is dus niet zo raar. Dit scenario is natuurlijk op zijn kantoor aan de Ossekop in Leeuwarden uitvoerig besproken.
Woensdag beslist de wrakingskamer over het verzoek. Krijgt Anker gelijk, dan loopt het proces flinke vertraging op. De nieuwe rechters moeten zich inlezen in de zedenzaak. En die bestaat niet uit een paar A4’tjes.
Ik kies voor antwoord B. En pleit voor (beperkte) uitbreiding van het spreekrecht.
Want hiermee heeft Richard Korver natuurlijk een belangrijk punt: “Om de impact van de ouders van de slachtoffers te begrijpen, moet je ze horen en zien spreken.” Zeker daar waar slachtoffers zelf nog niet kunnen praten.
Reageren? mickvanwely@gmail.com
UPDATE (15 maart): Inmiddels is duidelijk dat de rechters in het proces Robert M. aan mogen blijven. “Er is geen sprake van feiten of omstandigheden die de rechterlijke partijdigheid in het geding brengen”, zo oordeelde de wrakingskamer woensdagochtend. De rechters hebben volgens de kamer nog geen standpunt ingenomen over de zaak. Geen vooringenomenheid dus. Het eerste punt is voor Richard Korver (advocaat van de ouders).
Van 240 werkstraf naar 18 maanden cel. Een hoger beroep kan verkeerd aflopen voor een cliënt. Gastcolumnist en advocaat Mathieu van Linde schrijft over de risico’s van het hoger beroep. En over een kauwgom kauwende dame van de reclassering. Het Pleidooi, aflevering 1.
Aandacht voor cold case zaken in de media levert weliswaar veel tips op, maar trekt onderzoek naar een oude, onopgeloste moord niet vlot. Door ontwikkelingen op technisch vlak worden ze wel alsnog opgehelderd.
Dat blijkt uit onderzoek naar opgeloste cold case zaken in Nederland. Een rechercheur van het noordelijke rechercheteam keek bij zes korpsen in Nederland naar de manier waarop onopgeloste, zware misdrijven werden opgelost.
Jolanda Meijer (1998): vermistDe moord op Els Slurink (1997)
Cold case zaken worden vooral opgehelderd door ontwikkelingen op het gebied van techniek. Soms zijn er getuigen die na jaren gezwegen te hebben, alsnog gaan praten. Media-aandacht genereert wel tips, maar tot een doorbraak leidden ze voor zover bekend niet.
Toch blijven de cold case teams graag samenwerken met media. Ook tips die niet voor een doorbraak zorgen kunnen nieuwe inzichten geven. En bovendien is het natuurlijk mogelijk dat in de toekomst wel een keer de gouden tip over een onopgeloste, oude zaak binnenkomt.
Sinds 2000 zijn in Groningen,Drenthe en Friesland (die één gezamenlijk cold case team hebben) acht moord- en doodslagzaken die jarenlang vastzaten, opgelost. Bij één heropend onderzoek bleek de verdachte van een dubbele moord in Groningen al dood.
De meest recente opgeloste oude, opgeloste moord is die op de Drentse Andrea Luten uit 1993. Voor de moord werd in 2010 na een dna-match een man uit Hoogeveen aangehouden en veroordeeld.
Het aantal onopgeloste moord- en doodslagzaken in het Noorden neemt de laatste jaren toe. Tussen 2000 en 2006 kregen de drie korpsen er drie cold case zaken bij. In de laatste zes jaar waren dat er vijf. Een zesde onopgeloste moord, de liquidatie van de Leeuwarder Tevfik Igli (2008), is niet opgenomen in het cold case rijtje. Het onderzoek naar de moord op de Groninger Nico Leeuwe in september 2011 loopt nog.
Dit artikel is een gedeelte van een groot bijlageverhaal dat vandaag (10 maart 2012) in Dagblad van het Noorden is te vinden.
Voor meer verhalen over onopgeloste moord- en doodslagzaken: hier
Cold case in het Noorden
De lijst met onopgeloste misdrijven van het noordelijke cold case team telt 26 namen. Zeven onopgeloste moord- en doodslagzaken en een verkrachtingszaak uit het Noorden werden in het afgelopen decennium alsnog opgehelderd. Voor de duidelijkheid: er zijn onopgeloste moordzaken die (nog) niet op de cold case-lijst van de recherche staan. Of het onderzoek loopt nog, of er is besloten om de zaak niet op de lijst te zetten (Tevfik Igli in Friesland bijvoorbeeld).
Acht opgelost, nog 25 te gaan
Simone de Laat, Ferwerd (Fr) 1989: vermoord
